آشفتگی قیمت ها در بازار سموم كشاورزی مازندران
به گزارش آبیاری كشاورزان و باغداران مازندران در حالی این روزها با نوسان های شدید و قیمت های نجومی انواع سموم كشاورزی مواجهند كه به رغم مشكلات كمبود نقدینگی در چنین فصلی، ناچار به خرید به موقع و بدون وقفه سموم و استفاده از آنها ضد انواع آفات و بیماری ها برای حفظ دسترنج یك ساله اشان هستند.
به گزارش آبیاری به نقل از ایرنا، فصل بهار تا نیمه تابستان فصل خالی بودن جیب کشاورزان و باغداران مازندرانی است. آنها در این زمان از سال تتمه نقدینگیشان از محل فروش برنج، مرکبات یا هر محصول دیگر را با حساب و کتاب ویژه خرج می کنند تا فصل برداشت و فروش محصول جدید فرا برسد، اما سال جاری افزایش بی رویه قیمت ها تمام معادلاتشان را به هم زده است.
این روزها شالیکاران و باغداران مازندران برای مراقبت از خوشه دهی برنج در مقابل آفت کرم ساقه خوار و بیماری بلاست و همینطور حفاظت از باردهی درختانشان میوه همچون مرکبات در مقابل انوع و اقسام آفات با مشکل جدی افزایش قیمت ها و کمبود نقدینگی مواجهند.
کشاورزان مازندران سال جاری ۲۱۵ هزار هکتار از شالیزارهای استان را زیر کشت برنج برده اند، محصولی که این روزها در حال دانه گرفتن و خوشه بستن است و به صورت ویژه به مراقبت همچون سمپاشی نیاز دارد و هرگونه تعلل و وقفه در این کار امکان دارد به نابودی تمامی زحمات و هزینه های انجام شده منجر شود. همینطور ۱۶۰هزار هکتار از باغ های استان هم که ۱۱۵هزار هکتارش را مرکبات تشکیل می دهد، این روزها برای حفظ محصولاتشان بیشتر از هر زمان دیگری نیازمند مبارزه شیمیایی با انواع آفات هستند.
مصوبه اجرا نشده در چشم کشاورز
وضعیت نابسامان بازار سموم کشاورزی در استان سبب گشته است تا کشاورزان و باغداران هم فشار افزایش نجومی قیمت ها را تحمل کنند و هم از این که به اندازه کافی نقدینگی برای تأمین به موقع سموم مورد نیاز ندارند، تحت فشار قرار بگیرند.
فروشندگان سموم کشاورزی در استان هم هر روز بهانه های رنگارنگ بابت افزایش قیمت اعلام می کنند که مهم ترین آن " نیمایی شدن ارز اختصاصی " است. آنها هم اکنون قیمت هر واحد سموم کشاورزی را تا سه برابر قبل به کشاورزان و باغداران اعلام می کنند، در حالیکه مصوبه دولت در باره نیمایی شدن ارز اختصاصی برای سموم کشاورزی هنوز اجرایی نشده است.
واقعیت این است که فروشندگان سموم کشاورزی در مازندران این روزها سمومی را که سال قبل با یارانه تولید و یا با ارز دولتی وارد و توزیع شد، در انبارها نگهداری کرده و امروز به قیمت ارز نیمایی و حتی بیشتر از آن به کشاورزان می فروشند. نکته جالب این که حتی با همین قیمت چند برابری هم با رجوع هر کشاورز برای خرید، کمبود و نبود سموم کشاورزی را زمزمه می کنند تا بازارشان را حسابی گرم کرده و گران تر از قیمت فعلی بتوانند کالای انبار شده را به فروش برسانند.
اعلام مصوبه نیمایی شدن ارز اختصاصی به سموم کشاورزی در اوج نیاز کشاورزی مازندران سبب بدبینی کشاورزان و باغداران استان نسبت به سیاستگذاری هایی از این دست شده است. البته مدیران جهاد کشاورزی و حفظ نباتات مازندران هم زمان اعلام نیمایی شدن ارز برای سموم کشاورزی را بدترین زمان برای کشاورزی استان می دانند و معتقدند برخلاف استان های جنوبی، در استان های شمالی از تیر ماه تا شهریور اوج شیوع انواع آفات و مصرف سموم کشاورزی است.
نابسامانی بازار سموم کشاورزی و فروش سموم انبار شده از محل تولید یا واردات با ارز دولتی به نرخ ارز نیمایی این روزها بیشتر از همه به کشاورزان برنجکار مازندران فشار وارد می نماید. شالیزارهای استان از اواسط تیر ماه با شیوع آفت کرم ساقه خوار و بیماری بلاست مواجه می شوند و کشاورزان هم بناچار باید در این مرحله با نسل دوم کرم ساقه خوار و بیماری بلاست مبارزه شیمیایی انجام بدهند.
جهاد کشاورزی مازندران هم پیش از این دستورالعمل مبارزه شیمیایی با آفت کرم ساقه خوار و بیماری بلاست را منتشر و به کشاورزان در باره لزوم توجه جدی به مبارزه شیمیایی با این آفات تاکید کرده بود. برابر این دستورالعمل، بهترین زمان برای مبارزه با نسل دوم آفت کرم ساقه خوار از ۱۵ تیر ماه به بعد است. البته کرم ساقه خوار نسل سوم و چهارم هم دارد که زمان مبارزه با آنها هم فصل تابستان و قبل از برداشت برنج است.
کشاورزان مازندران طبق دستور العمل کارشناسان حفظ نباتات برای مبارزه شیمیایی ضد کرم ساقه خوار باید از سم گرانول دیازینون ۱۰ درصد به میزان ۱۵ کیلوگرم درهکتار، گرانول ریجنت ۲ دهم درصد به میزان ۲۰ کیلوگرم در هکتار و گرانول پادان چهار درصد به میزان ۳۰ کیلوگرم در هکتار استفاده کنند.
جهش سه برابری قیمت ها
بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا از وضعیت قیمت سموم کشاورزی با رفتن به چندین فروشگاه در شهر بابل، ساری و آمل نشان داده است که قیمت سم دیازینون یک لیتری که برچسب قیمت ۶۸ هزار تومان داشته، حالا ۲۳۰ هزار تومان به مشتری بدون عرضه فاکتور فروخته می شود.
خبرنگار ما که خود شاهد فروش سموم کشاورزی به قیمت سه برابر برچسب به مشتری بود، می گوید که فروشنده در پاسخ به پرسشش در باره چرایی گران فروشی، توضیح داد: دولت ارز دولتی و یارانه ای را برای واردات و تولید سموم کشاورزی حذف و ارز نیمایی را جایگزین کرده است و ما سم دیازینون را که با این قیمت امروز در حال فروش آن هستیم، امکان دارد فردا با همین قیمت هم نتوانیم تأمین نماییم ضمن این که همکارانم الان گران تر از این قیمت ها می فروشند.
این فروشنده همینطور در باره علت فاکتور نشدن سم برای خریدار هم اظهار داشت: اگر امروز فاکتور را با این قیمت صادر کنم، فردا گرفتار مشکل می شوم. کشاورز که به این سم نیاز دارد و از قیمت ها هم آگاهی دارد، دوست دارد بخرد، دوست ندارد نخرد. من هم فاکتور نمی دهم.
طبق آمار سازمان جهاد کشاورزی مازندران یک هزار واحد فروشگاهی سموم کشاورزی دارای مجوز در استان فعال می باشند که در بازه زمانی تیر ماه تا شهریور هر سال ۲ هزار و ۵۰۰ تا سه هزار تن انواع سموم در این فروشگاه ها عرضه می شود.
یکی از شالیکاران از بخش لاله آباد بابل هم در گفت و گو با خبرنگار ایرنا از واژه " بی صاحب بودن " کشاورزان بهره برده و اظهار داشت: بازار سموم کشاورزی " شیر تو شیر " شده و کسی به داد کشاورزان نمی رسد.
سیدمحمد هاشمی اضافه کرد: شالی من در آستانه خوشه دهی قرار دارد و آفت کرم ساقه خوار هم بشدت محصول را تهدید می کند. اگر امروز سمپاشی نکنم، تمام محصولم را از دست خواهم داد، در نتیجه نمی توانم بابت گران فروشی سموم و صادر نشدن فاکتور با فروشنده جر و بحث کنم چون در پاسخ به اعتراض ما می گویند " می خواهی بخر، نمی خواهی نخر ".
این کشاورز بابلی که عصبانی به نظر می رسید، اظهار داشت: وضعیت بگونه ای شده که هر کسی در این کشور از هر فرصتی سوء استفاده می نماید. سموم کشاورزی تا سه برابر قیمت برچسب شده و بدون فاکتور عرضه می شود. فروشگاه و صاحب فروشگاه هم قابل شناسایی هستند و کار قاچاق انجام نمی دهند، ولی هیچ نظارتی بر کارشان نیست. من نمی دانم اصلا دستگاه نظارتی در این مملکت وجود دارد یا ندارد. اگر وجود دارد، پس کجا هستند و مقرر است بر کدام بازار نظارت کنند ؟
وی اضافه کرد: البته می دانم تعزیرات حکومتی وجود دارد و گاهی هم با گران فروشی برخورد می کنند، ولی این که از من کشاورز می خواهند تا شکایت کنم، کار به جایی نمی رسد برای این که من کشاورز به این سم نیاز دارم و الان هم باید بخرم و اگر نخرم، تمامی زحماتم هدر می رود و در فصلی هم قرار داریم که نمی توانم غیر از محافظت از محصولاتم، دنبال کار دیگری مانند شکایت کردن بروم.
این کشاورز مازندرانی در حالیکه با جدل و عصبانیت به پرسش های خبرنگار ما پاسخ می داد، اظهار داشت: این که شما می گویید ماموران بازررسی و تعزیرات سخت مشغول مأموریت های خود هستند، شکی نیست، ولی چیزی که برای من مهم می باشد و می توانم مشاهده کنم و نتیجه بگیریم، وضعیت کنونی بازار سموم است. اگر آنها فعالیت دارند و نظارت می کنند، پس چرا هیچ اتفاقی در ساماندهی بازار سموم رخ نمی دهد؟ مگر مسؤلان و دستگاههای نظارتی خودشان از این گرانی ها و سو استفاده کنندگان اطلاع ندارند و نمی بینند؟
وی اضافه کرد: به صورت یقین افزایش قیمت سموم در قیمت تمام شده برنج اثر زیادی می گذارد و هزینه های تولید را بالا می برد. امیدوارم دولت سال جاری به موقع به داد برنجکاران در زمان برداشت و عرضه این محصول برسد، چون هرگونه نابسامانی در بازار واردات برنج خارجی می تواند ضربه سنگینی به کشت برنج در مازندران وارد کند.
سرسام آور و نگران کننده
وضعیت آشفته بازار سموم کشاورزی در مازندران به جایی رسیده است که مسؤلان دست اندرکار بخش کشاورزی را هم نگران کرده است. مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل وضعیت قیمت انواع سموم کشاورزی را " سرسام آور " و " بسیار نگران کننده " برای کشاورزی توصیف کرد و اظهار داشت: علاوه بر این که قیمت ها تا سه برابر افزوده شده، هر فروشگاهی قیمت نجومی متفاوتی را حتی برای یک نوع سم با مشخصات یکسان اعلام می کند.
مهندس حسین اسلامی در گفت و گو با خبرنگار یارنا اضافه کرد: شالیکاران و باغداران بناچار باید ضد بیماری ها و آفات آن هم در این فصل از سال که به خاطر شرایط آب و هوایی مازندران بیداد می کند، مبارزه شیمیایی کنند. باآنکه سال جاری مصرف سموم شیمیایی به علت مدیریت های بیولوژیکی خیلی کم شده است، اما همواره مبارزه شیمیایی مورد توجه کشاورزان و البته ضروریست.
وی با بیان این گروه های مختلف بخش حفظ نباتات جهاد کشاورزی به صورت روازنه فروشگاه های سموم کشاورزی را پایش و نظارت می کنند، توضیح داد: وضعیت قیمت ها بسیار عجیب و سر سام آور است، یعنی قیمت ها نه تنها با آنچه که روی برچسب نوشته شده، همخوانی ندارد، بلکه سه تا چهار براب بیشتر اعلام می شود و فروشندگان هم فاکتور به خریدار عرضه نمی کنند.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان آمل با بیان این نکته که نتیجه نظارات و پایش ها به بازرسی اداره کل صنعت، معدن و تجارت و همینطور تعزیرات ارسال می شود، اظهار داشت: شالیکاران و باغداران برای حفظ محصول باید مبارزه شیمیایی ضد آفات وبیماری ها را که در به بار نشستن محصول بیشترین صدمه را وارد می کند، انجام دهند و بنابراین هم مجبورند سموم را با هر قیمتی که فروشنده اعلام می کند، بخرند.
بازار داغ سموم تقلبی
این مسئول جهاد کشاورزی نسبت به افزایش توزیع سموم تقلبی در وضعیت نابسامان و فراز و فرود قیمت ها اخطار داد و اظهار داشت: از آن جایی که قیمت ها واقعا بسیار بالا است و افراد سو جو هم به ضرورت سمپاشی و تهیه سموم از جانب کشاورزان در این مرحله از رشد گیاه آگاه هستند، سموم تقلبی را با قیمت پائین تر که مورد رضایت کشاورز است، عرضه می کنند.
وی بدون اعلام آماری از میزان جمع آوری سموم تقلبی، از پلمب چندین فروشگاه سموم کشاورزی طی سالجاری در شهرستان آمل اطلاع داد و بیان داشت: گزارش ها نشان داده است که اگر انبار گردانی های سموم کشاورزی بدرستی صورت گیرد، اصلا سال جاری احتیاج به افزایش قیمت نبوده و سموم تولیدی موجود جوابگوی وسعت کشت و کار استان شامل کشاورزی و باغی بود.
مدیرحفظ نباتات جهاد کشاورزی مازندران هم ضمن تایید افزایش بی رویه سموم کشاورزی و نگرانی کشاورزان استان از این وضعیت، اظهار داشت: در حالیکه وزارت جهاد کشاورزی و سازمان حفظ نباتات به صورت رسمی به علت مشکلات تورمی تا ۳۵ درصد قیمت سموم کشاورزی را سال جاری بالا برده اند، اما مصوبه نیمایی شدن ارز برای واردات سموم مورد سو استفاده افراد قرار گرفت است.
عبدالرحمان زاغی در گفت و گو با ایرنا در عین حال زمان اعلام این مصوبه را برای کشاورزی مازندران که اوج مصرف سموم است، یک اشتباه فاحش توصیف کرد و اضافه کرد: باآنکه دولت از ۲ سال قبل به وزارت جهاد کشاورزی دستور واردات مواد اولیه برای تولید انواع سموم را داده است و این کار هم اجرایی شد و پایش و نظارت ها هم نشان می دهد، تولید انواع سموم برای مصرف ۲ سال آینده هم با همین قیمت وجود دارد، اما همواره افراد سودجو از این فرصت ها سواستفاده می کنند.
وی با بیان این که شالیکاران و باغداران مازندران مجبور به استفاده از سموم کشاورزی هستند، توضیح داد: امروز لزوم استفاده از سموم برای کشاورزی و باغداری سبب شد تا بازار سیاه و عرضه سموم تقلبی در این شرایط دو چندان شود.
زاغی خاطرنشان کرد: گزارش های روزانه از وضعیت عرضه انواع سموم کشاورزی به دستگاه های نظارتی سازمان صنعت، معدن و تجارت همینطور تعزیرات ارسال می شود، اما به نظر می آید تاثیری بر واقعی شدن قیمت فروش سموم نداشته است.
مدیرحفظ نباتات جهاد کشاورزی مازندران فروش سموم بیشتر از قیمت روی برچسب را صد درصد خلاف دانست و اظهار داشت: بررسی ها نشان داده است که همه این سموم موجود با ارز یارانه دولتی تولید و یا وارد شده است و باید با قیمت قبلی ارائه شود.
زاغی با بیان این که یک هزار واحد فروشگاهی سموم کشاورزی دارای مجوز رسمی در مازندران فعال می باشند، اضافه کرد: البته فعالیت افراد سودجو در چارچوب فروشندگان سموم زیر زمینی و سیار هم در استان کم نیست، ولی رد یابی آن خیلی سخت و دشوار است.
وی از کشاورزان و باغداران خواست تا حتما از فروشگاه های سموم کشاورزی دارای مجوز خرید کرده و طلب یفاکتور کنند و تصریح کرد: در این صورت فروشندگان متخلف راحتتر شناسایی شده و به تعزیرات معرفی می گردند.
زاغی اظهار داشت: نکته دیگری که کشاورزان باید توجه نمایند این است که حتما به بسته بندی و پلمب بودن بسته سموم، تاریخ انقضای مصرف آنها، وجود نشان های استاندارد و برند شرکت ها توجه نمایند، چون که عرضه سموم تقلبی در این شرایط زیاد شده است.
شناسایی ۷۲ واحد سم فروشی متخلف
سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران هم اعلام نمود که یکی از طرح های نظارتی که از جانب این سازمان در طول سال اجرا می شود نظارت بر عرضه و قیمت کود، سم و اداوات کشاورزی است که همسو با این طرح در سه ماهه سال جاری یکهزار و ۳۲۳ مورد بازرسی از واحدهای صنفی فعال در این عرصه انجام و منجر به شناسایی ۷۲ واحد صنفی متخلف شده است.
بنا بر این گزارش، برای این واحدهای متخلف از جانب شعب تعزیرات حکومتی مازندران بیشتر از هشت میلیارد و ۴۰۰ میلیون ریال جریمه صادر گردیده است.
سازمان صنعت، معدن و تجارت مازندران اعلام نمود: شهروندان در صورت مشاهده هر گونه تخلف اقتصادی شامل گرانفروشی، عدم صدور فاکتور، عدم درج قیمت، تقلب، احتکار موارد را به تلفن ۱۲۴ و یا سامانه www.۱۲۴.ir اعلام کنند.
مازندران دارای ۴۶۰ هزار هکتار زمین زراعی و باغی است و سالانه بیشتر از هفت میلیون تن انواع محصولات کشاورزی در این استان تولید می شود. حدود یک میلیون تن از تولیدات کشاروزی استان مربوط به برنج سفید است که بیشتر از ۴۲ درصد نیاز کشور را تأمین می کند. همینطور مازندران با تولید سالانه ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تن مرکبات، رتبه اول کشور را در تولید این محصول باغی دارد. میزان تولید گوشت سفید در مازندران هم ۱۸۰ هزار تن و آبزیان ۸۵ هزار تن در سال است. مازندران ۹۰ درصد کیوی کشور را تولید می کند و در تولید انواع گل و گیاه، گندم، علوفه و کلزا هم رتبه دار است. به صورت کلی حدود ۱۱ درصد ارزش افزوده بخش کشاورزی کشور در اختیار مازندران است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب