كشت بافت، راهی برای تولید گیاهان عاری از بیماری
روش كشت بافت در چند دهه اخیر بعنوان ابزاری كارآمد برای ریز ازدیادی، تكثیر، تولید و اصلاح گیاهان در شرایط كنترل شده درون شیشه ای در مراكز تحقیقاتی سراسر دنیا به كار گرفته شده و پژوهشگران چهارمحال و بختیاری نیز اخیرا پا در این حوزه گذاشته اند.
کشت بافت، کشت سلول ها، بافت ها یا اندام های گیاهی در مواد مغذی مخصوص فرموله شده است، در این روش و در شرایط مناسب، یک گیاه کامل می تواند از یک سلول واحد تولید شود.
کشت بافت گیاهی بیش از ۳۰ سال است که وجود دارد و بعنوان یک فناوری مهم برای کشورهای در حال توسعه برای تولید گیاهان فاقد هر گونه بیماری، با کیفیت بالا و تولید سریع خیلی از گیاهان شناخته شده است.
همچنین این روش در زمینه به نژادی کشاورزی برای دستیابی به گونه های مقاوم استفاده می شود.
روش کشت بافت در چند دهه اخیر بعنوان ابزاری کارآمد برای ریز اِزدیادی، تکثیر، تولید و اصلاح گیاهان در شرایط کنترل شده درون شیشه ای در مراکز تحقیقاتی سراسر دنیا به کار گرفته شده است.
شهرام سلحشوری، مجری طرح تولید گل محمدی به روش کشت بافت در استان با اعلان اینکه حالا در فاز اول کار خود یعنی تولید بذر و نهال گیاه دارویی هستند، گفت: گلخانه و آزمایشگاه های مورد نیاز این مرکز در منطقه عباس آباد شهر نقنه و در ۹ کیلومتری شهر بروجن واقع است.
وی که دارای دکترای داروسازی است، اضافه کرد: فاز سوم کار ما تولید داروهای گیاهی از گیاهان تولید شده است.
سلحشوری، سطح زیر کشت گلخانه خودرا ۲ هزار و ۸۰۰ مترمربع عنوان و بیان کرد: گلخانه از نوع "ون لو" بطور کامل جدید و مکانیزه با پوشش و دیواره های پلی کربنات است، چونکه وجه تمایز گلخانه های کشت نشا با دیگر گلخانه ها همین موضوع است.
کشت بافت روشی برای تولید محصول سالم و باکیفیت است
وی، به چرایی انتخاب روش کشت بافت برای تکثیر گل محمدی اشاره و بیان کرد: گل محمدی مورد استفاده ما از ۹ ژنوتیپ برتر ایران است که توسط مرکز تحقیقات بذر و نهال کشور تهیه و در اختیار ما قرار داده شده است، نهالی که در مرحله کشت بافت رشد کرده از نهال مادری انتخاب شده و همین خاصیت سبب می شود که نهال از لحاظ گل و اسانس بهترین کیفیت را داشته باشد.
مجری طرح تولید گل محمدی به روش کشت بافت تصریح کرد: همین طور نهالی که بوسیله کشت بافت تکثیر می شود، برخلاف پاجوش و قلمه، چون در یک محیط عاری از هر گونه باکتری و ویروس پرورش داده می شود هیچ گونه بیماری و آفت همراه خود ندارد و بطور کامل سالم و بر پایه گیاه مادری که خصوصیات وراثتی خوبی دارد رشد می کند یعنی این اطمینان خاطر را به کشاورز می دهد که می توان از آن محصول بیشتر، بهتر و با کیفیت تری برداشت کرد.
مزیت رقابتی بودن گل محمدی ما را به کشت بافت آن سوق داد
وی، با اعلان اینکه هم اکنون، به صورت اختصاصی و در مقیاس بزرگ با ۳۵ نفر اشتغال مستقیم مشغول تولید گل محمدی به روش کشت بافت هستند، اشاره کرد: در بحث گیاهان دارویی به شکل گسترده و خاص تعدادی گیاه بومی کشور مورد توجه قرار گرفته است که یکی از آنها گل محمدی است.
سلحشوری، با اعلان اینکه گل محمدی به سبب سازگاری خوب با شرایط اقلیمی کشور یک مزیت رقابتی برای ما دارد، اشاره کرد: ایران اولین و بزرگترین صادر کننده گلاب است، بدون شک می توان گوی سبقت را در تولید اسانس و عصاره گل محمدی نیز از ترکیه و بلغارستان بگیرد، بنا بر این ما بعد از مشورت با رئیس و مدیر طرح گیاهان دارویی کشور به سمت گل محمدی سوق داده شدیم.
وی با اشاره به روش کار کشت بافت برای تولید نهال گل محمدی، بیان کرد: برای این کار نیاز به یک آزمایشگاه مجهز است و ما نیز بعد از آماده سازی این آزمایشگاه کشت بافت گیاه را درون شیشه شروع کردیم.
سلحشوری افزود: بعد از گذشت ۱۲ ساب کالچر (تحت کشت)گیاه بافت شده به مرحله سازگاری برده و گیاه از پایه مدیا (محیط کشت) وارد پایه بستر خاکی می شود.
وی افزود: گیاه به مدت ۲ هفته در مرحله سازگاری یک است و بعد از آن به مدت ۲ هفته و با شرایط خیلی خاص وارد محیط گلخانه می شود و از آن به بعد تا زمانی که به مرحله چوبی شدن ساقه برسد و امکان رشد در زمین را پیدا کند، در گلدان رشد داده می شود.
محصول برداشتی از نهال عرضه شده به کشاورز به صورت تضمینی خریداری می شود
وی آغاز برنامه ریزی، تحقیق و بررسی کار خودرا آبان ماه سال ۹۶ عنوان و اشاره کرد: در اردیبهشت ماه سال ۹۷ طرح تجاری کار نهایی و از تیرماه سال ۹۷ نیز کار در قسمت ساخت و ساز آزمایشگاه شروع شد.
سلحشوری، شروع کار کشت بافت را آبان ماه سال ۹۷ اعلام نمود و اظهار داشت: از آن زمان تابحال هنوز در مرحله کشت بافت و ریز اِزدیادی هستیم، چونکه کشت بافت یک مرحله زمان بَر است و بطور تقریبی یک تا یک و نیم (۱.۵)سال زمان نیاز دارد.
وی افزود: حالا ما در مرحله ای هستیم که می توانیم با کشاورزان برای فروش نهال گل محمدی برای کشت آن در سال زراعی جدید و سپس خرید تضمینی محصول از آنها قرارداد ببندیم.
سلحشوری اظهار داشت: چون می خواهیم کشاورز نسبت به سرمایه گذاری و برگشت سرمایه ای که برای خرید نهال از ما انجام می دهد، مطمئن باشد بنا بر این محصول تولیدی آنها را به صورت تضمینی خریداری می نماییم.
وی به برنامه شرکت برای خرید و نصب تجهیزات عصاره گیری و فرآوری محصول بعد از خرید از کشاروزان اشاره نمود و اظهار داشت: با این کار ارزش افزوده بعدی را در مرکز خودمان ایجاد می نماییم.
وی هزینه ساخت گلخانه و آزمایشگاه را بدون هزینه زمین و امتیازات آن ۴۳ میلیارد ریال عنوان و اشاره کرد: همه این مبلغ آورده شخصی است و از تسهیلات بانکی استفاده نشده است، ولی برای ادامه کار به سبب افزایش قیمت ها، مجبور هستیم از تسهیلات بانکی استفاده نمائیم.
سلحشوری، با اعلان اینکه برآورد هزینه آنها برای رسیدن به این مرحله ۱۵ میلیارد ریال بوده است، اشاره کرد: بزرگترین ضربه ای که در این راه به ما وارد شد افزایش قیمتهاست، شاید اگر این اتفاق نمی افتاد به آسانی می توانستیم تجهیزات فرآوری محصول را نیز خریداری نماییم، ولی متاسفانه هزینه خرید تجهیزات صرف ساخت و ساز شد.
وی، با اعلان اینکه درباب پروانه به صورت شفاهی با نظام مهندسی کشاورزی و منابع طبیعی و جهاد کشاورزی موافقت شده است، اشاره کرد: تاریخ درخواست پروانه بهره برداری ۱۸ آبان ۹۸ است، ولی همچنان پروانه صادر نشده و گرفتار بروکراسی اداری شده است، با این وجود کار را شروع کردیم، چون اگر منتظر پروانه می ماندیم بیشتر متضرر می شدیم، حالا برای دریافت پروانه و همین طور فروش نهال نیاز به پروانه داریم، از همین رو در خواست داریم که پروسه صدور پروانه با سرعت بیشتری طی شود.
آینده کشاورزی و باغبانی با کشت بافت گره خورده است
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری با اشاره انجام کشت بافت برای تولید نهال گل محمدی در استان اظهار داشت: در حال انجام مراحل کار برای صدور مجوز این طرح هستیم، ضمن اینکه این شرکت برنامه توسعه ای نیز در آینده دارد.
ابراهیم شیرانی، با اعلان اینکه این شرکت اولین واحد کشت بافت در استان است که کار خودرا شروع کرده، اشاره کرد: یک طرح دیگر کشت بافت نیز در مصطفی آباد شهرستان فارسان است، که تسهیلات گرفته و کار ساخت و ساز آن رو به پایان است، ولی هنوز فعالیت خودرا آغاز نکرده است.
وی اشاره کرد: کشت بافت در استان نوپا است و ما جدیدالورود این کار شده ایم در صورتیکه در بعضی از استانها قبل از این کار کشت بافت شروع شده بود.
مدیر امور باغبانی جهاد کشاورزی چهارمحال و بختیاری اضافه کرد: کشت بافت روشی برای تولید نهال سالم، یکسان، عاری از هر گونه ویروس و بیماری از یک سلول یا بافت است.
شیرانی، با اعلان اینکه کشت بافت در شرایط آزمایشگاهی و بطور کامل استریل انجام می شود، اشاره کرد: گیاهان تولیدی به این روش همه مانند هم و عاری از ویروس و آفت هستند.
وی با اعلان اینکه کشت بافت مختص گیاه خاصی نیست و انجام آن بستگی به شرایط تولید و بازار دارد، اشاره کرد: بسته به بازار می توان تولید هر گیاهی را به روش کشت بافت انجام داد، اگر گیاه میوه ده باشد کمیت، کیفیت و بازار پسندی و اگر گیاه دارویی باشد اسانس و ماده موثره آن مدنظر است.
مدیر امور باغبانی جهادکشاورزی چهارمحال و بختیاری، با تاکید بر اینکه آینده بخش کشاورزی و باغبانی به سبب مزایایی مانند تولید انبوه، سالم بودن، تولید در فضای بسته و عاری از ویروس بودن با کشت بافت است، افزود: شاید قیمت نهال تولیدشده به روش کشت متفاوت متفاوت از دیگر روش های تولید نهال باشد، ولی مزیت های آن در قبال گونه های عادی بهتر است.
به گزارش آبیاری به نقل از ایرنا، الان ۶۶ هزار بهره بردار در بخش کشاورزی چهارمحال و بختیاری فعال است و سالانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن انواع محصول کشاورزی در این استان برداشت می شود.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب