افزایش قیمت برنج مازندران روی موج چهارم
قیمت برنج در شالیکوبی های مازندران برای چهارمین مرحله از شروع برداشت این محصول افزایشی شده و اکنون قیمت ارقام کیفی کشت اول در هر کیلو گرم به 47تا 48هزار تومان و کشت باردیگر و دونوچ به 52 تا 54 هزار تومان رسیده است.
به گزارش آبیاری به نقل از خبرگزاری ایرنا، همزمان با شروع برداشت شالی یعنی از حدود چهار ماه پیش قیمت اعلاترین برنج مازندران یعنی طارم محلی و هاشمی که طبق اعلام رسمی سازمان جهاد کشاورزی تا ۷۰ درصد ارقام کشت شده امسال استان را تشکیل می دهد، بصورت تدریجی در چهار مرحله از پایه ۳۳ هزار تومان آغاز شد و اکنون تا ۴۷ هزار تومان در هر کیلو گرم در شالیکوبی های استان بصورت عمده خرید و فروش می شود.
امسال فروش عمده هر کیلوگرم برنج کیفی طارم در شالیکوبی ها در شروع برداشت شالی و ورود نوبرانه به بازار در ماه تیر بطور متوسط با هفت هزار تومان افزایش نسبت به سال قبل با قیمت ۳۱ تا ۳۳ هزار تومان شروع شد، قیمتی که حدودا برای شالیکاران به صرفه بود و از آن رضایت داشتند چون با فروش قسمتی از محصول، نقدینگی لازم را به دست می آوردند.
این قیمت اما با گذشت حدود ۴۵ روز به علت التهاب بازار ارز و افزایش قیمت برنج خارجی رو به افزایش گذاشت تا اینکه قیمت هرکیلوگرم برنج کیفی طارم و هاشمی با افزایش متوسط پنج تا هفت هزار تومان در هر کیلو گرم به حدود ۳۸ هزار تومان رسید. در این مرحله نیز شالیکاران بجای فروش همه محصول که سالهای قبل رخ می داد، تنها بخش دیگری از آنرا فروختند و به امید باردیگر قیمت ها به رصد بازار نشستند.
بررسی ها نشان میدهد که حدودا همه شالیکاران با قیمت حدود ۴۰ هزار تومان برای هر کیلو گرم برنج کیفی طارم و هاشمی در بازه زمانی اواخر مرداد تا اوایل مهر ماه احساس رضایت داشتند و حتی در این شرایط قیمتی، افزایش تقاضا سبب رونق بازار برنج شده بود، وضعیتی که نشان می داد مصرف کنندگان نیز راضی به این قیمت بودند. البته در همین دوره افزایش نرخ برابری دلار در مقابل ریال که خود به خود با بالا رفتن قیمت برنج های خارجی همراه بود، سبب افزایش قیمت برنج داخلی در خرده فروشی ها به ویژه در شهر های بزرگ تهران، کرج، مشهد و اصفهان شد تا جایی که قیمت هرکیلوگرم برنج طارم و هاشمی در این بازارها تا ۴۸ هزار تومان قیمت خورد. فاصله قیمتی میان شالیکوبی ها و بازار خرده فروشی شهرهای بزرگ سبب شد تا کشاورزان احساس کنند که دلالان و واسطه ها درحال سود بردن از دسترنجشان هستند و بنا بر این هم ترمز عرضه برنج به بازار را کشیدند تا سومین مرحله افزایشی شدن قیمت را صید کنند.
سومین شوک افزایش قیمت تدریجی عمده فروشی برنج در شالیکوبی های مازندران با چهار تا پنج هزار تومان در هر کیلو گرم در اوسط آبان ماه بر بازار استان وارد شد و قیمت هرکیلوگرم برنج طارم و هاشمی را به ۴۲ تا ۴۳ هزار تومان رساند. با وجود افزایش بیش از ۱۰ درصدی قیمت در این مرحله، کشاورزان شالیکار که احساس عدم ثبات قیمتی در بازار می کردند و همچنان حدود یک سوم محصول تولیدی را در اختیار داشتند، حاضر به عرضه آن با این قیمت نشدند.
پاداش اعتماد به نفس و انتظار
علت امتناع شالیکاران هم این بود که احساس می کردند دلالان درحال خالی کردن بازار از برنج هستند تا در آینده ای نه چندان دور به نرخ دلخواهشان به بازار عرضه کنند. سومین مرحله افزایش قیمت در مازندران در حقیقت با رکود بازار به خاطر عدم تمایل کشاورزان به عرضه محصولشان همراه شد. البته در این میان طرح موضوع واردات برنج به بهانه کمبود برنج داخلی نیز رکود حاکم بر بازار را تشدید کرد و کشاورزان را بر آن داشت تا بجای احساس نگرانی کردن و تسلیم شدن به قیمت روز، نظاره گر اثرگذاری ورود برنج خارجی بر بازار باشند ؛ انتظاری که حالا بنظر می رسد به سودشان تمام شده است.
اگرچه طبق اعلام رسمی ترخیص برنج های خارجی از گمرگات کشور طی دو ماه اخیر قابل توجه بوده است و انتظار می رفت که بازار برنج داخلی حتی اگر کاهشی نشود، دستکم با ثبات بماند، اما به علت اینکه واردات برنج نیز همانند دیگر کالاها با ارز آزاد و غیر ترجیحی صورت گرفت و قیمت ارز هم کاهشی نبود، عملا ورود برنج خارجی به بازار نه فقط نتوانست تاثیری مهار کننده بر قیمت بازار برنج داخلی بگذارد، بلکه آغازگر مرحله چهارم افزایشی شدن قیمت برنج داخلی شده است.
البته ورود برنج کشت دوم و دونوچ یا رتون هم طی یک ماه به بازار سبب شده تا تعیین کنندگی قیمت بازار با این نوع برنج کیفی رقم بخورد و برنج کشت اول نیز تابعی از قیمت این نوع محصول قرار بگیرد.
گزارش میدانی خبرنگار ایرنا از شالیکوبی ها مازندران نشان میدهد که ارقام طارم محلی و بینام کشت دوم که ابتدا با قیمت ۴۷ هزار تومان روانه بازار شده بود، به خاطر استقبال خریداران با افزایش تدریجی قیمت این روزها به هرکیلوگرم ۵۲ تا ۵۴ هزار تومان بالا رفته است.
همواره برنج طارم محلی دونوچ و کشت دوم بعنوان کیفی ترین برنج حدود ۲۰ درصد بیشتر از برنج کشت اول در بازار خرید و فروش می شود. علت بالا بودن قیمت برنج دونوچ در مقایسه با دیگر ارقام، تولید آن بصورت بیولوژیکی و استفاده نکردن از سموم، برخورداری از ارزش غذایی زیاد، کیفیت بهتر و داشتن عطر و طعم مناسب تر است. افزایش قیمت این نوع برنج سبب شد تا برنج کشت اول نیز به تبعیت از آن افزایش یابد.
برد کشاورزان
علیرغم این که قیمت برنج تولیدی مازندران امسال برای چهارمین بار بعد از شروع برداشت بالا رفته است، اما بررسی های میدانی خبرنگار ایرنا نشان میدهد که همچنان عرضه آن کمتر از تقاضا است و این احتمال وجود دارد که قیمت ها همچنان بالاتر برود.
یکی از آگاهان به بازار برنج مازندران که صاحب یکی از شالیکوبی ها در بابل است، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به افزایش تقاضا در وضعیت بالا رفتن قیمت این محصول اشاره نمود و اظهار داشت: به رغم وجود برنج در انبارهای کارخانه ها که البته بخش آن متعلق به کشاورزان است، عرضه زیاد نیست ولی تقاضا در مقابل آن چه در داخل استان و چه خارج از استان زیاد است.
محمد پور موسوی افزود: بااینکه امسال هزینه تولید و نرخ تورم کشاورزان را مجاب کرده بود تا در فروش محصول عجله نکنند، اما اینکه در بازه زمانی کمتر از چهار ماه در چهار مرحله قیمت برنج بصورت تدریجی افزایشی شود،، حداقل از یک دهه گذشته تا کنون برای این محصول وجود نداشته است.
وی افزود: چهارمین مرحله افزایش تدریجی قیمت عمده فروشی برنج طی یک هفته اخیر در شالیکوبی های استان رخ داد، یعنی قیمت هر کیلو برنج کشت اول ارقام طارم محلی و هاشمی به ۴۷ تا ۴۸هزار تومان و کشت دوم به ۵۴ هزار تومان آن هم بصورت فروش عمده بالا رفته است.
وی توضیح داد: در حال حاضر بازار خرید و فروش برنج راکد است و عرضه بندرت انجام می شود، ولی تجار و حتی کشاورازن معتقدند افزایش بیشتر قیمت برنج تا فرصت اختتام سال دور ازانتظار نیست و محتمل است.
پور موسوی با بیان اینکه حالا حدود یک هزار و ۳۰۰ تن برنج سفید آماده فروش در شالیکوبی خودش وجود دارد، اظهار داشت: امسال افزایش قیمت ها تدریجی در بازه زمانی کمتر از چهار ماه برخلاف سالهای گذشته در عمده فروشی ها حدودا به نفع کشاورزان شده است.
وی اضافه کرد: اوج افزایش قیمت برنج تولیدی مازندران فقط به خاطر افزایش تقاضا و کاهش عرضه بطور معمول از اواخر اسفند هر سال شروع می شد و تا دو ماهه فروردین و اردیبهشت سال بعد ادامه می یافت ولی امسال برخلاف سالهای گذشته یعنی از سال ۹۳ به بعد، در کمتر از چها ماه در چهار مرحله افزایش قیمت رخ داد که بی سابقه است.
افزایش ۴۰درصدی قیمت
بررسی قیمت عمده فروشی برنج مازندران در آذر ماه امسال و مقایسه آن با آذر ماه سال قبل نشان میدهد که قیمت فروش برنج های تولیدی تا ۴۰ درصد بیشتر شده است. به عبارتی هر کیلو برنج مازندران آذر ماه سال قبل بطور متوسط ۳۱ تا ۳۳ هزار تومان عرضه می شد، ولی حالا به ۴۷ هزار تومان رسیده است. البته همین برنج های کشت اول حالا در بازار های خرده فروشی شهرهای بزرگ کشور تا ۵۷ هزار تومان و برنج های کشت دوم تا ۶۰ هزار تومان درحال عرضه و خرید و فروش است.
نگاهی به وضعیت بازار برنج های خارجی نیز نشان میدهد که از دو ماه پیش تا حالا قیمت برنج خارجی وارداتی هندی، تایلندی و پاکستانی نیز افزایشی بوده است و بطور متوسط بین ۲۷ هزار تومان تا بیش از ۳۲ هزار تومان به فروش رفته است. بر این اساس، برنج وارداتی نیز برمبنای نوسانات قیمت ارز که همیشه افزایشی بوده، بالاتر رفته است.
بازارگردانی دلار
کارشناسان آنچه را که طی چند ماه گذشته در بازار برنج داخلی گذشته، متاثر از نوسانات قیمت ارز به ویژه دلار می دانند و معتقدند که بازار این محصول به خاطر آزاد شدن نرخ ارز برنج وارداتی به شدت از این نوسانات متاثر شده است.
یکی از کارشناسان برنج مازندران تنها دلیل افزایش تدریجی قیمت برنج تولید داخل را علاوه بر کیفیت خاص برنج های طارم محلی و هاشمی، حذف ارز ترجیحی و یارانه ای واردات برنج های خارجی و نوسانات قیمت ارز عنوان نمود و اظهار داشت: افزایش قمیت برنج تا ۵۰ هزار تومان واقعا برای کشاورزان غیر قابل انتظار و باور بوده است، اما وقتی محصولشان را بصورت مقایسه ای با قیمت دیگر محصولات کشاورزی مانند حبوبات نظیر عدس و نخود و حتی دیگر مایحتاج همچون کالاهای اساسی مثل روغن، مرغ، ماهی و گوشت و یا با قیمت بالا و سرسام آور لوازم خانگی مقایسه می کنند، به این نتیجه می رسند که قیمت محصولشان اصلا زیاد نیست.
سید اسماعیل یزدان پناه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اضافه کرد: از زمانی که نرخ ارز واردات برنج خارجی نیمایی شد، نتیجه آن افزایش قیمت محصول وارداتی و نزدیک شدن آن به قیمت برنج داخلی باکیفیت بوده است.
وی با توضیح اینکه آزاد شدن نرخ خیلی از نهاده های کشاورزی همچون کودهای شیمیایی و انواع سموم هزینه تولید کشاورزان برنجکار را نیز افزایش داده است، بیان داشت: نیمایی شدن ارز واردات برنج نیز سبب شد تا نوسان نرخ ارز در قیمت محصول وارداتی بیشتر از هر زمانی منعکس شود، بطوریکه شاهد افزایش نرخ برنج داخلی نیز هستیم.
این کارشناس بازار برنج با ذکر این نکته که هنوز قسمتی از محصول برنج در اختیار کشاورزان است و به تاجران فروخته نشده است، اشاره کرد: همیشه قیمت برنج خارجی و داخلی تا ۷۰ درصد با هم فاصله داشتند و هر گاه این فاصله کمتر می شد، مصرف کنندگان بیشتری به سمت تولید داخلی کشانده می شدند و هر گاه بیشتر می شد، بازار مصرف محصول خارجی رونق می گرفت.
وی توضیح داد: تا آن زمان که ارز برنج وارداتی بصورت یارانه ای تامین می شد، قیمت آن تا حدود زیادی ثابت می ماند همان طوری که دولت طی سالهای ۹۳ تا ۹۸ آنرا اجرائی کرد که البته این اقدام با واردات معین و مورد نیاز و توزیع به هنگام همراه با نظارت بوده است.
این کارشناس اقتصادی بازار برنج پیش بینی نمود که اگر قیمت ارز همچنان رو به بالا باشد، بطور یقین قیمت برنج داخلی مرحله پنجم افزایشی را در آینده نزدیک تجربه خواهدنمود و این یک امر طبیعی در بازار رقابتی است.
ثابت ماندن تولید و پشتیبانی از افزایش قیمت
اگر چه نوسانات نرخ ارز، نیمایی شدن ارز واردات برنج، افزایش هزینه تولید و عوامل دیگر بر افزایش قیمت برنج داخلی اثرگذار بوده است، ولی این نکته را هم باید اضافه کرد که ثابت ماندن میزان تولید نسبت به سال قبل هم سبب شد تا نگرانی از افزایش عرضه برای کشاورزان وجود نداشته باشد.
رئیس اداره برنج سازمان جهاد کشاورزی مازندران در این مورد به خبرنگار ایرنا اظهار داشت: امسال متوسط قیمت عمده فروشی برنج سفید ارقام محلی طارم محلی و هاشمی در وضعیت پیک عرضه که بطور معمول اواخر تیر و اوایل مرداد است، حداکثر ۳۳ هزار تومان و در کشت ارقام کیفی پرمحصول ۲۶ هزار تومان بوده است.
علی محمد رمضانی اضافه کرد: بر اساس گزارش های ارسالی هم اکنون طارم محلی و هاشمی در بازار عمده فروشی شالیکوبی های استان تا حدود ۴۷هزار تومان خرید و فروش می شود و قیمت برنج سفید شیرودی ۳۲ هزار تومان، ندا ۲۹ هزار تومان، فجر ۳۳ هزار تومان است. قیمت برنج سفید طارم محلی و بینام در کشت دوم نیز به بالای ۵۲ هزار تومان رسیده است.
وی با بیان اینکه امسال یک میلیون و ۵۴۰ هزار و ۱۹۸تن شلتوک در استان تولید شد که نسبت به سال قبل افزایش زیادی ندارد افزود: سال قبل حدود یک میلیون و۵۵۱ هزار تن شالی در استان برداشت شد و، لی امسال از سطح ۲۱۵ هزار هکتاری کشت اول یک میلیون و ۲۹۷هزار و ۶۸۶ تن و کشت دوم هم کمتر از ۹۷ هزار تن شلتوک برداشت شده است.
رمضانی با توضیح اینکه دلیل کاهش حدود ۱۰ هزار تنی شالی فقط به خاطر کاهش سطح زیر کشت باردیگر نشا و رتون بوده است، اظهار داشت: طبق بررسی های آماری امسال به رغم کمبود آب و تنش خشکسالی ۴۰هزارو ۸۱۹ هزار هکتار بصورت باردیگر نشا و ۵۱هزار و ۷۵۸ هکتار نیز بصورت رتون کشت شالی انجام شده است که از این سطح ۲۴۲هزارو ۵۱۲ تن شالی بعنوان رتون و نشای مجدد تولید شد.
کشت دوم برنج در شالیزارهای مازندران بعد از برداشت محصول کشت اول به دو روش نشای باردیگر و پرورش ساقه شالی یا " دونوچ " انجام می شود. در روش اول کشاورزان مبادرت به آماده سازی باردیگر شالیزار می کنند ولی در روش دوم ساقه های باقی مانده از کشت نخست باردیگر جوانه زده و پرورش داده می شود
رئیس اداره برنج سازمان جهاد کشاورزی مازندران با توضیح اینکه امسال ۱۵۲ هزار و ۲۹۸ هکتار مزارع شالیزاری استان، ارقام محلی و ۶۲ هزار و ۷۰۲ هکتار ارقام اصلاح شده کیفی پرمحصول نظیر شیرودی و فجر کشت شد، اظهار داشت: بررسی آماری نشان میدهد که استقبال کشاورزان به کشت ارقام کیفی پرمحصول طی سه سال اخیر رو به افزایش است.
برنجکاری یکی از مهم ترین فعالیت کشاورزی در مازندران و منبع مهم درآمد کشاورزان استان است و با تولید بیش از یک میلیون تن، ۴۲ درصد برنج مورد نیاز کشور از این استان تامین می شود.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب