سهم ناچیز مراغه از صنایع فرآوری سیب
به گزارش آبیاری آذربایجان شرقی از لحاظ سطح زیرکشت و حجم تولید سیب در رتبه دوم کشور و مراغه در رده اول این استان قرار دارد، اما سهم سیب کاران مراغه ای از صنایع فرآوری آن در چارچوب تولید آبمیوه، نکتار، کمپوت یا پوره، تنها یک واحد است و بخش قابل توجهی از سیب درجه ۲ یا سه آن به سودآوری مطلوب نمی رسد.
به گزارش آبیاری به نقل از ایرنا، اهمیت توجه به ظرفیت فرآوری سیب مراغه، زمانی بیشتر از پیش مشخص می شود که بدانیم سیب تولیدی در دامنه های جنوبی سهند و منطقه معروف به «مُردق چایِ» این شهرستان از عطر و طعمی کم نظیر برخوردار می باشد و در این شهرستان زمینه لازم برای «فرآوری و تولید محصول ارگانیک و باکیفیت»، «برندینگ» و «صادرات» محصول فرآوری شده به بازارهای داخلی و کشورهای منطقه وجود دارد.
با نگاهی گذرا می توان به این نتیجه رسید که طی چند دهه گذشته به جز افزایش سطح زیرکشت و حجم تولید سیب، تنها شاخصی که در زمینه تولید و بازرگانی این محصول در مراغه ارتقاء یافته، افزایش تعداد سردخانه ها بوده است، اما وجود این سردخانه ها هم در زمینه استفاده بهینه از سیب درجه ۲ و سه که محصول اولیه و ارگانیک برای فرآوری به حساب می آید، نقش چندانی ندارد.
در حقیقت نبود واحدهای فرآوری سیب در مراغه، سبب شده محصولی که به علت شرایط نامناسب جوی یا برداشت سنتی گرفتار صدمه دیدگی می شود، به جای فرآوری و صادرات، به سیب زیردرختی و گاه دورریز تبدیل گشته و با رقم های بسیار ناچیز ارائه شود.
نکته جالب توجه اینکه هر از چند گاهی شرایط نامناسب جوی و برداشت سنتی هم به صدمه دیدگی محصول و در نتیجه عرضه آن بعنوان سیب زیردرختی با قیمت پایین منجر می شود؛ در حالیکه همین محصول از کیفیت مطلوب برخوردار می باشد و باید در سریع ترین زمان ممکن به واحدهای فرآوری منتقل شود، اما در بیشتر موارد از راه انباشت غیراصولی و بعد از تحلیل رفتن کیفیت آن، با رقم های ناچیز عرضه می شود.
این شیوه عرضه همچون نکات ضعف سیب مراغه به حساب می آید و مسئولان جهاد کشاورزی شهرستان هم بر این مورد تاکید دارند که انباشته شدن سیب زیردرختی در حاشیه جاده ها در فصل برداشت، زمینه ساز منظر نامناسب و سوء برداشت ها می شود و از راه تشکیل گروه های ویژه و آگاه سازی باغداران باید با این پدیده برخورد شود.
بدون شک وجود محصول و مواد اولیه از الزامات توسعه هر صنعتی به حساب می آید و برای نمونه صنایع آبمیوه در تبریز، شبستر و ارومیه به علت حجم بالای تولید میوه های درختی، توسعه یافته اند و چندین دهه است که کشت چغندرقند در مهاباد، میاندوآب، نقده، خوی و ارومیه باعث شکل گیری کارخانجات قند در این شهرستان ها شده است.
اکنون این سوال به ذهن می رسد که چرا با وجود تولید حجم قابل توجه سیب باکیفیت در مراغه و حمایت مسئولان دولتی از سرمایه گذاران، هنوز صنایع فرآوری این محصول به طور گسترده در مراغه مورد توجه سرمایه گذاران بخش خصوصی قرار نگرفته است؟
این در حالی است که از سرمایه گذاران هم حمایت می شود و در تبیین حمایت مسئولان شهرستان از سرمایه گذاران این بخش، همین بس که نماینده عالی دولت در این شهرستان، در یکی از آخرین جلسات کارگروه رفع موانع تولید به تمامی دستگاههای اجرایی شهرستان دستور داده تا برای ایجاد اشتغال و رونق تولید، با واحدهای تولیدی و سرمایه گذاران همکاری کنند.
معاون استاندار و فرماندار ویژه شهرستان مراغه در اینباره اظهار داشت: مسئولان محلی جهت ایجاد اشتغال و رونق تولید، با واحدهای تولیدی و سرمایه گذاران همکاری کنند؛ «سیدعلی موسوی» این را هم گفته که مشکلات یکی از واحدهای در شرف تاسیس برای تولید پوره، رب گوجه فرنگی، کمپوت و آبمیوه در شهرستان با همکاری دستگاههای متولی قابل حل است.
اما باید به این مورد توجه گردد که این واحد سالانه بیشتر از ۱۵ هزار تن میوه خریداری خواهد نمود که بخشی از آن به محصول سیب اختصاص می یابد؛ علاوه بر آن یک دیگر واحد فرآوری انواع میوه هم بخش محدودی از سیب مراغه را خریداری می کند؛ بر همین مبنا تا زمان ازدیاد واحدهای فرآوری محصول سیب در شهرستان، سیب زیردرختی همچنان بدون بهره وری مناسب حیف ومیل خواهد شد.
ظرفیت صادراتی پوره سیب
آذربایجان شرقی بعنوان دومین تولیدکننده سیب درختی ایران، ظرفیت های بالایی برای صادرات پوره سیب دارد و قیمت هر بشکه از آن با قیمت های روز حداقل ۶ برابر یک بشکه نفت می باشد.
هر بشکه پوره سیب با نام تجاری «اسپتیک/ Aseptic» در بازارهای جهانی حداقل ۲۵۰ دلار قیمت دارد و در روزگاری که قیمت هر بشکه نفت حدود ۴۰ دلار است، با اندکی توجه و تسهیل سرمایه گذاری می توان بستر مناسبی برای عبور از محدودیت های نفتی برداشت.
هم حالا یک واحد کارخانه تولید پوره سیب پنج هزار تنی در شبستر و حداکثر پنج واحد مشابه دیگر در دیگر مناطق آذربایجان شرقی وجود دارد، در حالیکه تولید سالیانه سیب در این استان به ۶۷۰ هزار تن می رسد که تنها کمتر از ۱۰۰ هزار تن آن مصرف استانی دارد.
پوره سیب از این میوه پخته و له شده تهیه می شود و ماده اولیه تولید محصولاتی مانند آبمیوه، لواشک و مارملاد کیک است که در داخل و خارج کشور مصرف بالایی دارد اما گویا هیچ سرمایه گذاری در مراغه به فکر تولید و صادرات آن نیست.
پوره سیب را در بعضی از کشورها با انواع غذاها همچون همراه با گوشت و همینطور با انواع دسرها هم مصرف می کنند و پوره ای که به آن شکر اضافه نکرده اند و دارای شیرینی طبیعی است، بعنوان غذای کودک و گاهی داروی خوراکی کاربرد دارد؛ این وع از پوره دقیقا همان محصول ارگانیکی است که می توان در مراغه تولید کرد.
مزیت صادراتی و برندینگ سیب مراغه
مراغه برای صادرات سیب و فرآورده های در ارتباط با آن از مزیت های قابل توجه همچون کیفیت مناسب و نزدیکی به بازارهای هدف صادرات قرار دارد چونکه مقاصد اصلی صادرات سیب ایران کشورهای عراق، ترکمنستان و افغانستان است و فاصله مراغه تا مرز تمرچین و ورود به بازار چندین میلیونی این کشور دوست و همسایه، حدود ۱۸۰ کیلومتر یعنی کمتر از سه ساعت است.
اگر همین دسترسی ساده مراغه به بازار کشور عراق و آوازه سیب مراغه در آن سوی مرزها را در ذهن مرور نماییم، به این نتیجه خواهیم رسید که در سایه یک بازاریابی مناسب می توان سیب مراغه و فرآورده های آنرا به نمادی از مکتب فرهنگی این شهر کهن در آن سوی مرزهای کشورمان تبدیل کرد چونکه سیب نه تنها با اقتصاد بلکه با فرهنگ غذایی مردم این شهرستان هم گره خورده است و مردمانش آنرا در سبد غذایی روزانه خود گنجانده اند.
سیب ارگانیک همان محصولی است که سازمان غذا و دارو، تصویرش را بر روی محصولاتی قرار می دهد که دارای شاخص های سلامت این سازمان باشد و اصولا باید از همین خصوصیت برای برندینگ سیب مراغه و فرآورده های در ارتباط با آن استفاده گردد.
این سازمان در حقیقت محصولی که «دارای پروانه ساخت باشد»، «مواد افزودنی شیمیایی مصنوعی در آن نباشد»، «دارای حداقل کالری باشد»، «فاقد عوامل خطرناک مثل اسیدهای چرب ترانس باشد»، «از مواد اولیه طبیعی تهیه شود» و «از سموم دفع آفت های نباتی عاری باشد» را شایسته دریافت نشان سلامت یا همان «سیب» معرفی می کند که می تواند مصداق محصول سیب مراغه و فرآورده های آن در عرصه بین المللی باشد.
ایجاد شهرک صنعتی، فرش قرمزی برای سرمایه گذاران
ایجاد شهرک صنعتی صنایع تبدیلی و غذایی بخش کشاورزی طی جلسه روز گذشته، ۶ دیماه عنوان شد و به قول فرماندار ویژه مراغه، راه اندازی این شهرک از جانب نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی پیگیری شده و موافقت جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی هم در این حوزه دریافت شده است تا زمینه برای سرمایه گذاری در این بخش بیشتر از پیش فراهم گردد.
راه اندازی شهرک صنعتی صنایع تبدیلی و غذایی در مراغه از جانب نماینده مردم در مجلس شورای اسلامی پیگیری و در سطح استان مصوب شده است
سیدعلی موسوی بعنوان نماینده عالی دولت در این شهرستان بر این حقیقت تصریح کرد که «تولید بیشتر از ۴۰۰ هزار تن میوه و بیشتر از ۳۰۰ هزار تن سیب، این شهرستان را به قطب تولید محصولات کشاورزی تبدیل نموده است و در زمینه فرآوری این محصولات کمبود وجود دارد».
معاون استاندار آذربایجان شرقی این را هم اظهار داشت که اولویت سرمایه گذاری در این شهرستان باید به صنایع تبدیلی معطوف و سالانه بیشتر از ۱۰ درصد از تولیدات کشاورزی در صنایع تبدیلی به فرآورده هایی با ارزش افزوده مناسب و صادراتی تبدیل گردد.
به گفته «موسوی» راه اندازی و ایجاد شهرک صنعتی صنایع تبدیلی و غذایی می تواند فرصتی بزرگ برای اشتغالزایی و رونق تولید و صادرات در منطقه باشد که روند آن باید با پشتیبانی از سرمایه گذاریِ بخش خصوصی تسریع شود.
مدیر صنایع تبدیلی و غذایی سازمان جهادکشاورزی آذربایجان شرقی هم در این نشست اظهار داشت: ایجاد شهرک صنعتی صنایع تبدیلی و غذایی در مراغه در برنامه تدبیر و توسعه استان مصوب شده و الان هم رایزنی برای جذب سرمایه گذار برای راه اندازی آن در حال انجام می باشد.
«ایاز برنو» اضافه کرد: این مصوبه منجر به انعقاد تفاهم نامه چهارجانبه میان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، سپاه عاشورا، مسکن و عمران بسیج و یک موسسه دانش بنیان شده است.
وی افزود: با وجود ۴۵ سردخانه فعال در این شهرستان، احتیاج به تبدیل و فرآوری تولیدات باغی و کشاورزی در منطقه احساس می شود و با بهره برداری و ایجاد آنها زمینه برای اشتغال و ارزآوری فراهم خواهد شد.
«اسماعیل کریمی اصل»، مدیر جهاد کشاورزی مراغه هم در این نشست اظهار داشت: با پیگیری های نماینده این شهرستان و سازمان جهاد کشاورزی آذربایجان شرقی، راه اندازی صندوق پشتیبانی از سرمایه گذاری بخش کشاورزی هم تسریع و تسهیل شده است.
سالانه ۶۷۰ هزار تن سیب در آذربایجان شرقی تولید می شود که حدود ۳۰۰ هزار تن آن به شهرستان مراغه اختصاص دارد اما سهم این شهرستان همچنان از صنایع فرآوری سیب ناچیز است.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب