بقای عطر چای لاهیجان در سایه همت و امید
به گزارش آبیاری ایرنا- رونق بازار چای در سایه کاهش واردات، پرداخت مطالبات چایکاران و امید به گشایش صادرات همچون تلاش ها برای تزریق امید به چایکاران گیلان بخصوص لاهیجان بوده تا از فروش باغ های خود دست کشیده و دل به کار دهند تا عطر چای ایران علاوه بر اشباع بازار داخلی به سمت جهانی شدن حرکت نماید.
به گزارش آبیاری به نقل از ایرنا، کشت چای در سال ۱۲۷۸ خورشیدی به همت محمد میرزای چایکار (کاشف السلطنه) در لاهیجان رونق یافت و مردمش به استناد تاریخ ثروتمند شدند؛ اما در گذر روزگار رونقش رنگ باخت و می رفت تا باغ ها کافی شاپ شوند که به گواه چایکاران از پس دلواپسی های بسیار و به همت حمایت عطر چای داغ لاهیجان ماندگار شد.
گیلان سراسر همایشی است از تاریخ و طبیعت و این دفعه لاهیجان که خود تاریخی است به بلندای هزاران سال و به عطر بوته هایی شهره دارد که طعم و گرمای فنجانی از آن سبب می شود تا زنان شالیکار که اینک دیگر کمتر جوانان هستند، لذت سایه سار را بچشند و خستگی بزدایند.
۹۰ درصد از ۲۶ هکتار باغ های چای شمال کشور در ارتباط با گیلان است و لاهیجان پایتخت چای کشور لقب گرفته است؛ با اینکه برداشت برگ سبز چای هر ساله در سه چین بهاره، تابستانه و پائیزه توسط هزاران چایکار انجام می شود اما موسم بهار که می شود خرید برگ سبز بهاره چای بیشترین زمزمه مردمان این مرز و بوم است.
پیش تر روزگار بر وفق مراد چایکاران نمی چرخید اما این روزها خبرهای خوش می رسد که چایکاران از فروش باغ ها دست کشیده و دل به کار داده تا عطر چای داغ سرزمینشان را جهانی کنند؛ ایرنا گیلان در جهت رسیدن بر این مدعا احوال چند تن از چایکاران را جویا شد که دانست با اینکه پشتیبانی از چایکاران افزایش پیدا کرده اما مشکلاتی همچنان پابرجا می باشد و چنین شد که گروه خبری ایرنا بر حسب رسالت، شنیدن جان کلام چایکار، کارگر، ناظر و کارخانه دار را پای بوته های چای به گفت و گوی تلفنی ترجیح داد.
رشت را به سمت شرق و بعد از کوچصفهان و آستانه اشرفیه پشت سر گذاشتیم که بافت قدیم لاهیجان با خانه هایی چند در بین با سقف های سفالی و آجرهایی سرخ به عطر قدمت هویدا شد تا به میدان کاشف السلطنه با یادمانی غرق در گل های آتشین و رزهای صورتی رسیدیم و مجسمه پیرمرد (کاشف السلطنه) در بین میدان، تکیه زده بر عصای داستان سازش و عینکی برچشم به دورها خیره مانده بود.
'محمد میرزا قاجار قوانلو لقب یافته به کاشف السلطنه - پدر چای ایران - نه تنها دانه های چای را در عصایش پنهان نکرد بلکه خود با افتخار زمینی در هند خریداری کرد و فرآیند کشت را کامل آموخت و سه هزار اصله نهال چای را قانونی وارد کشور کرد و در نقطه نقطه سرزمینش کاشت تا این که در لاهیجان دانه های آرامش بخش چای جان گرفت.
بر اساس سندی قدیمی در روزنامه ای در ارتباط با ۲۹ آبان ۱۳۳۱ نوشته شده است: «فقط کشاورزان چای بخوانند! خوانندگان گرام تصدیق می فرمایند اگر لاهیجان دارای فلاحت چای نبود مردم آن از فقیرترین مردم کشور بودند ولی در سایه فلاحت چای به یکی از ثروتمندترین شهرها تبدیل گشته ولی کشاورزان چای حاضر شدند قبر آن ناجی بزرگ (کاشف) همانند فرد گمنامی در یکی از زوایای شهر روی تپه ای قرار گیرد این است مفهوم حق شناسی فردی که احیاءکننده شهر و بلکه کشوری است؟»
چنین شد که از کشاورزان چایکار آن زمان خواسته شد صدی یک از درآمد حاصل از چای را برای ساخت آرامگاه به حساب اعلام شده واریز نمایند و بدین صورت سنگ بنای نخست ساخت آرامگاه زده شد؛ تا سال ۱۳۷۵ که این بنا با معماری ویژه اش تبدیل به موزه شد و آرامگاه کاشف السلطنه به شماره ۱۷۶۹در لیست آثار ملی کشور به ثبت رسید.
با یادآوری این نقل قول ها از یکی از پژوهشگران فرهنگی - اجتماعی لاهیجان راه به سمت باغ های چای گذاشتیم و در بین بازی پرستوها بر فراز بوته های سبز چای و چلچله چلچله ها، پا بر خارهای تمشک وحشی رو به ارتفاع نهادیم و به زنان و مردان چایکار رسیدیم که اینک با «کیسه قیچی (قیچی متصل به کیسه ای طولانی از ابزار چینش) برگ سبز چای می چیدند.
درآمد بر حسب چینش
بهمن رستمی خوش سخن بود و ایرنا را هم خوب می شناخت و در ابتدای سخن اظهار داشت: ۲ سال است که اوضاع چای دیگر شده و چایکاران کمتر حاضر به فروش باغ هایشان هستند.
او افزود: لاهیجانی ها کمتر کار می کنند و امروز کارگران از لنگرود و اطاق ور به لاهیجان می آیند و باغات چای را شریک می شوند.
فیروزه قربانی دیگر کارگر مزرعه گره روسری را بالای سر محکم می کند و می گوید: هر چقدر بیشتر برگ سبز بچینیم درآمد بیشتری در انتها روز خواهیم داشت که گاه به ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان می رسد.
حسین قاسم نژاد ۲۲ ساله است و یک به یک ابزار چایچینی را شرح می دهد و توضیح می دهد بعد از سربازی با اشتیاق به سمت شغل اجدادیش آمده چون که حمایت ها باعث جان گرفتن چای کاری شده اما هنوز هزینه ها بالاست و میتوان بیشتر چایکاری را به روزهای خوش رونقش نزدیک کرد.
چینش مدام برگ سبز چای و از کار باز نایستادن حین صحبت نشان از مزاحمت ما برای کار کارگران داشت که خنده های آرمین و کوثر ۲کودک چهار پنج ساله درحال قایم موشک لا به لای بوته های چای نظرمان را جلب کرد؛ همصحبت که شدیم زیر سایه درخت عظیم پناه آوردند و بر زنبیل های یکصد کیلویی تکیه زدند و چه خوب فرهنگ چای و چایکاری در باورشان نشسته بود و بدرستی فرایند چای را کودکانه شرح می دادند و از همه زیباتر ما را به بازی گل یا پوچ با گلبرگ هایی دعوت نمودند که خود از باغ چیده بودند.
نیروی کار کم است
پائین آمدیم و راهی کارخانه های چای شدیم که در ابتدای کارخانه سیاوش رامین فر باغدار و ناظر کارخانه پس از پارک کردن خودرواش با ما همکلام شد.
گفتم خوشحال شدیم که دیدیم کارگران خرسندند، سری تکان داد و اظهار داشت: اوضاع برای کارگران عالیست اما هنوز برای باغداران نمی صرفد چون که نیروی کار و کود گران است.
وی افزود: کارگر می خواهد زنبیل پر کند کیفیت برایش مهم نیست؛ دستمان زیر ساطور کارگر است چون نیروی کار کم است اما نمی توان از وضعیت حمایت هم تشکر نکرد چون اوضاع نسبت به قبل خیلی بهتر شده است.
رامین فرد در بخش دیگری از سخنانش به فروش باغ های چای اشاره نمود و اظهار داشت: پیشتر ها باغ های چای ناموس باغداران تلقی می شد؛ قدیمی ها نسبت به زمین هایشان عرق داشتند اما متاسفانه دنیای دیگری شده و جوانان آسان آسان امکانات مدرن می خواهند و اینجاست که می گوییم فرهنگ کار در بین نسل جدید احتیاج به فرهنگ سازی است.
وی افزود: چای اول بهار است که قیمت و ارزش دارد برگ سبزهای بعد، از بهاره قیمتشان پائین تر است و روی دست کارخانه ها می مانند؛ اغلب کارخانه ها مشکل فروش چای باکیفیت متوسط را دارند و مجبور می شوند بدلیل این که بتوانند از عهده هزینه ها برآیند به قیمت پیشنهادی تاجر بفروشند.
کم شدن واردات، رمقی تازه برای چایکاران
بابایی کارخانه دار است؛ هیبت و گوش های شکسته اش نشان از کشتی گیر بودنش داشت و باآنکه روی خوش به گروه رسانه نشان نداد اما به مرام ورزشکاری آرام آرام سخن گفت و از پیشگیری از واردات چای ابراز خرسندی کرد.
وی افزود: خوشبختانه بالارفتن قیمت دلار به پیشگیری از واردات انجامید و این مورد چایکاری را رونق داد و تاحدودی جلوی فروش باغ های چای را گرفت.
وی اظهار داشت: باآنکه شهر به سرعت به سمت باغ های چای در فرودست پیش می رود اما باید با جدیت مبحث تغییر کاربری اراضی پیگیری شود و از طرفی اجازه ویلاسازی در بین باغ های چای در ارتفاع هم داده نشود.
بابایی اظهار داشت: قبلا چایی وارد می کردند محصول چایکاران روی دستشان باد می کرد هم اکنون بازار داخلی راه افتاده و اگر تلاش شود که باز هم جلوی واردات گرفته شود و شرایط صادرات فراهم گردد وضعیت بهتر می شود.
ناظران چای بلاتکلیفند
یونس محمدی در بین گپ و گفت میان کارخانه دار و باغدار و کارگر می گوید: کاش! از بلاتکلیفی ناظران هم بنویسید.
صندلی را عوض می کنم تا صدای محمدی را بهتر بشنوم و او منسجم تر توضیح می دهد: ناظران بعنوان نمایندگان دولت و معتمدان کارخانجات حلقه بین کشاورز و کارخانه دار هستند اما قراردادشان فصلی است و شش ماه از سال بیکار هستند و این درحالی است که این افراد از متخصصان حوزه کشاورزی هستند.
وی ادامه می دهد: ناظرانی داریم که به صورت فصلی سابقه ۱۵ سال نظارت دارند؛ در صورتیکه می توانند بر حسب تخصص شش ماه دوم سال را در حوزه زراعی در باغات حضور داشته باشند و یا در جهاد کشاورزی فعالیت کنند.
جان باردیگر حیات چای کاری با پرداخت بموقع مطالبات چایکاران
رئیس سازمان چای کشور اظهار داشت: تابحال بیشتر از ۱۳۴ میلیارد تومان از مطالبات سالجاری چایکاران پرداخت شده و مابقی هم بعد از آخر نوبت اول برداشت چای پرداخت می شود.
حبیب جهانساز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا خاطرنشان کرد: هم اکنون مجموع مبلغ خرید برگ سبز چای سال جاری ۳۳۲ میلیارد تومان است که تابحال ۴۰ درصد مطالبات چایکاران پرداخت شده است.
وی به پرداخت تمام سهم دولت از مطالبات چایکاران اشاره نمود و اضافه کرد: تا امروز ۵۱ هزار و ۵۲۳ تن برگ سبز چای درجه یک و دو از کشاورزان چایکار استان های گیلان و مازندران به صورت تضمینی خریداری شده است.
این مقام مسئول افزود: از این مقدار برگ سبز خریداری شده، ۱۱ هزار و ۵۹۳ تن چای خشک هم استحصال شده است.
رئیس سازمان چای کشور همینطور به پرداخت کامل مطالبات سال های گذشته چای کاران اشاره نمود و اظهار داشت: خوشبختانه در سال های اخیر با حمایت دولت پرداخت مطالبات چای کاران به سرعت و در همان فصل چای تسویه حساب می شود.
نرخ خرید تضمینی هر کیلوگرم برگ سبز چای درجه یک سال جاری ۶ هزار و ۶۹۰ تومان و درجه دو، ۴ هزار و ۷۸۱ تومان است که پرداخت ۷۵ درصد از بهای خرید تضمینی برگ سبز چای بر عهده صاحبان کارخانجات چای و ۲۵ درصد بر عهده دولت می باشد.
برداشت برگ سبز چای هر ساله در سه چین بهاره، تابستانه و پائیزه صورت می گیرد و استانهای گیلان و مازندران، ۵۵ هزار چایکار دارند.
وسعت باغ های چای در استانهای گیلان و مازندران ۲۶ هزار هکتار است که میزان زیرکشت هر سال متفاوت می باشد. ۹۰ درصد باغهای چای در استان گیلان و ۱۰ درصد در استان مازندران قرار دارد.
کشت چای در سال ۱۲۷۸خورشیدی به همت محمد میرزای چایکار (کاشف السلطنه) در لاهیجان رونق یافت و مردمش به استناد تاریخ ثروتمند شدند؛ اما در گذر روزگار رونقش رنگ باخت و می رفت تا باغ های چای یک به یک کافی شاپ شوند گواه چایکاران باآنکه سخت، اما به همت حمایت عطر چای داغ لاهیجان ماندگار شده است و در صورت حمایت بیشتر وسعت باغ های چای بر فراز تپه های شرق گیلان بیشتر از همیشه رخ خواهد گشود.
منبع: persianwet.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب