وقتی مسئولان کشوری چشم خودرا بر آلودگی هوای تبریز می بندند
آذربایجان شرقی ˮهوای تبریز برای گروههای حساس، ناسالم استˮ تیتر خبری که با شروع فصل سرما تا اختتام آن در صدر اخبار شهر تبریز قرار می گیرد اما مسئولان کشوری با تصویب و ابلاغیه مصوبه هایی چون تعطیلی سهمیه سوخت گاز نیروگاه تبریز و اجبار به استفاده از سوخت مازوت، هنوز چشمان خودرا به این وضعیت اسفناک بسته اند.
هر ساله تعداد روزهایی که این تیتر، خبری می شود، درحال افزایش است و حتی در زمستان سال گذشته، روزهایی را داشتیم که برای تمامی گروههای سنی ناسالم بود و می توانستیم گرد و خاک موجود در آسمان و خیابان ها را با چشمان خود ببینیم.
روز گذشته بود که معاون مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط زیست، مازوت سوزی در سه شهر کشور همچون تبریز را تایید نمود. مسئله ای که طی سالهای قبل گریبان گیر مردم این کلانشهر شده و آلودگی هوای این شهر را بیش از پیش شدت بخشیده است.
باتوجه به فرا رسیدن فصل سرما و افزایش مصرف گاز توسط بخش خانگی، وزارت نفت در ابلاغیه ای سهمیه گاز دو نیروگاه بزرگ تبریز و سهندبناب مستقر در آذربایجان شرقی را قطع کرده و این نیروگاه ها ملزم به استفاده از سوخت مازوت شده اند. این امر در حالی است که تبریز، سالانه شاهد نامناسب بودن هوا حتی برای تمامی گروههای سنی شده و این کلانشهر با جمعیت بالای خود گرفتار دودهای ناشی از سوخت مازوت است.
برمبنای گفته ی هواشناسی استان، هوای تبریز در هفته جاری وارد فاز آلودگی خواهد شد و این آلودگی نیز برمبنای گفته ی اداره کل حفاظت محیط زیست استان، همه ساله ناشی از عوامل اصلی چون سکون، کاهش دمای هوا و بحث سوخت مازوت نیروگاه تبریز می شود.
قطع سهمیه گاز نیروگاه سهند و تداوم فعالیت با سوخت مازوت
نیروگاه سهند بناب، مستقر در روستای شورگل از توابع شهرستان بناب است که این معضل را داشته و این منطقه نیز به تولید مازوت می پردازد.
کریم عباسزاده، مدیر نیروگاه حرارتی سهند چند روز پیش در یک گفت وگوی خبری، از قطع سهمیه گاز این نیروگاه در سالجاری آگاهی داده و گفته بود که این نیروگاه جهت تداوم فعالیت خود به اجبار از سوخت مازوت استفاده می نماید.
وی هم چنین اظهار کرده بود که امسال یکی از واحدهای نیروگاه حرارتی سهند در دست تعمیرات اساسی بوده و مصرف مازوت آن نسبت به سال قبل به نصف رسیده و از سویی آلودگی به وجود آمده در اثر مصرف مازوت این نیروگاه نیز به نصف کم شده است.
این نیروگاه طی سال قبل با ایجاد شرایط بهتر واحدها، تلاش خودرا برای کاهش آلودگی در استفاده از سوخت مازوت، به کار گرفته و حتی امسال در امتداد پایش آنلاین دودهای خارج شده بوسیله خروجی های نیروگاه نیز نزدیک به ۲۵۰ میلیاردریال سرمایه گزاری نموده است. بر این اساس خروجی دودکش های نیروگاه، هر لحظه بوسیله اداره حفاظت محیط زیست استان و شهرستان پایش شده و این نیروگاه دائما زیر ذره بین است.
در این راستا روح الله متفکرآزاد، نماینده مردم تبریز، آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی اواخر مهرماه سالجاری از پیگیری موضوع قطع مصرف گاز دو نیروگاه حرارتی تبریز و سهند آگاهی داده بود.
فقط دو نیروگاه تبریز و سهند در کشور گاز نخواهند داشت
وی در یک گفت وگوی خبری با اشاره به اینکه نیروگاه های حرارتی آذربایجان شرقی در تامین انرژی موردنیاز استان فعال می باشند، گفته بود که بتازگی بخشنامه ای توسط یکی از مدیران شرکت ملی گاز ایران صادر و به دست ما رسیده که در آن قید شده است، باتوجه به شروع فصل سرما بایستی مصرف گاز نیروگاه های کشور تعطیل شود که این یک امر طبیعی است اما با کمال تعجب، در تاریخ معین باید مصرف گاز تنها دو نیروگاه تبریز و سهند در کشور به صفر می رسد.
وی هم چنین با اشاره به اینکه این مساله را بعنوان یک تذکر در جلسه هفتگی صحن علنی به وزیر نفت ارایه داده و در این راستا نیز سایر نمایندگان اعلام همکاری کرده بودند، افزوده بود که اگر وزیر نفت تا مهلت دو هفته آتی در این خصوص اقدام نکند، طرح سوال از وزیر محترم را کلید خواهد زد.
پایان مهلت پاسخگویی وزیر نفت و طرح سوال از وزیر
روز گذشته با به انتها رسیدن مهلت دو هفته ی وزارت نفت و عدم پاسخگویی مناسب در این خصوص، نماینده مردم تبریز در توییتی، طرح سوال از وزیر نفت را اعلام نمود.
به قول متفکرآزاد، سال قبل نیز با مشکل قطع سهمیه گاز نیروگاه تبریز و سهند مواجه بودیم و نمایندگان تبریز با وزیر وقت نفت، موضوع را مطرح کرده و اعتراض خودرا بیان کرده بودند اما این مساله تا حالا نه فقط حل نشده بلکه به روال گذشته تداوم هم داشته است.
دستور اکید رییس جمهور برای حل این معضل
وی هم چنین با اشاره به برگزاری اولین جلسه نمایندگان استان با رییس جمهور دولت سیزدهم، از دستور اکید رییس جمهور جهت پیگیری این مساله و یافتن راهکار مناسب برای آن آگاهی داده بود.
سهم ناچیز مصرف گاز دو نیروگاه از مصرف گاز استان
هم چنین برمبنای گفته ی وی، در فصل زمستان، روزانه بیش از یک میلیون و ۸۰۰ هزار متر مکعب مازوت توسط دو نیروگاه تبریز و سهند مصرف می شود که در مقابل مصرف ۲۲ میلیون متر مکعب گاز استان در تابستان و ۴۵ میلیون متر مکعب در زمستان، عدد ناچیزی است و می توان آنرا با مدیریت مصرف سایر بخش ها جبران کرد.
مردم تبریز در سال قبل با وجود تمامی مشکلات حتی در مصرف گاز صرفه جویی کرده بودند ولی وزارت نفت بجای تشویق این مورد، مبادرت به تعطیلی دو نیروگاه حرارتی تبریز و سهند کرده و دلیل آنرا نیز نگاه ملی به مباحث و نه استانی اعلام نموده بود.
مصرف سوخت مازوت در تبریز باید کاهش یابد
بهروز مهدوی، فرماندار تبریز نیز در جلسه کارگروه کاهش آلودگی هوای این شهر، بر کاهش مصرف سوخت مازوت در شهر تبریز تاکید کرده بود.
وی هم چنین با اشاره به اینکه هیچ یک از دستگاهها نباید نسبت به قانون هوای پاک بی توجه باشند و وظیفه ی تمام دستگاهها در این قانون مشخص شده است، خواهان برخورد جدی محیط زیست با واحدهای آلاینده شده بود.
وی با اشاره به بالا بودن درصد آلودگی حاصل از مازوت نیز گفته بود که بخش قابل توجهی از آلودگی شهر تبریز ناشی از مصرف سوخت مازوت در نیروگاه حرارتی بوده و باید تمام تلاش جهت تامین سوخت پاک این نیروگاه انجام گیرد.
مازوت چیست؟
مازوت را می توان همچون ترکیب های نفت خام به شمار آورد که حاصل تقطیر جزء به جزء آن به هنگام پالایش نفت خام بوده و پس از تبخیر بنزین و سایر فرآورده های سبک تر، از نفت خام به دست می آید. مازوت، کیفیت پایین و ویسکوزیته بالایی داشته و در نیروگاه های حرارتی و موارد مشابه از آن استفاده می شود.
بر این اساس مازوت نوعی نفت کوره باکیفیت بسیار پایین به شمار می آید و نفت کوره نیز همچون فرآورده های نفتی است که در خیلی از موتورها، چراغ ها، گرمکن ها و کوره ها مورد استفاده قرار می گیرد و هم چنین بعنوان حلال نیز از آن بهره می گیرند.
اثرات ورود مازوت به محیط زیست چیست؟
برای گرم شدن بویلرها در نیروگاه های حرارتی از مازوت استفاده می نمایند اما ورود مازوت و سایر نفت های کوره به محیط زیست آثار مختلفی را به همراه دارند، نفت های کوره هم چون مازوت از مواد شیمیایی مختلفی تشکیل شده اند و هریک نوعی مخلوط متفاوت از دیگری به شمار می آید. زمانی که این مواد به خاک یا آب های سطحی می رسند، قسمتی از آنها تبخیر می شوند و برخی دیگر نیز به سبب نشتی مخازن نگهداری آنها در آب و خاک حل خواهند شد.
مواد شیمیایی تبخیر شده می توانند در اثر تابش نور خورشید به ترکیبات دیگری شکسته شوند. این اتفاق در اثر کارهای قارچ ها و باکتری های داخل آب یا خاک نیز انجام می گیرد. این مواد شیمیایی که در خاک و محیط های دیگر وجود دارند می توانند تا بیش از یک دهه در محیط زیست باقی بمانند. بنزن، تولوئن و زایلین همچون این ترکیبات سمی هستند.
مازوت و سایر سوخت ها زمانی که آنها را در هوا تنفس یا اینکه آب و غذای آلوده را مصرف نماییم و هم چنین به هنگام تماس پوست با این مواد، وارد بدن می شوند. اگر محل کار یا زندگی ما در نزدیکی کارخانه ها و نیروگاه هایی باشد که از این سوخت استفاده می نمایند، مازوت و سایر سوخت ها وارد بدن می شوند.
اثرات استفاده از مازوت بر سلامتی
در اثر سوزاندن سوخت های فسیلی حاوی گوگرد هم چون مازوت، ترکیباتی موسوم به Sox منتشر می شوند که بخش بیشتر آنرا SO۲ تشکیل می دهد. SO۲ گازی سمی است که برای سلامتی مضر است. این گاز، وزن بیشتری نسبت به هوا داشته و زمانی که غلظت آن در هوا به بالای ۵۰۰ppb برسد، بوی بدی خواهد داشت که در این سطح، کشنده خواهد بود.
این گاز در غلظت های پایین تر، درد قفسه سینه، مشکلات تنفسی، قرمزی چشم و افزایش احتمال بروز بیماریهای قلبی و تنفسی را به همراه دارد. بطور کلی، غلظت معمول این گاز در اتمسفر کمتر از ۱۰ppb ذکر می شود که در این غلظت اثر مخربی بر سلامتی نخواهد داشت.
اثر دوم سوزاندن مازوت و سایر سوخت های گوگردی نیز تشکیل سولفات ها و نیترات ها به شکل آئروسول یا ذرات بسیار ریز هوا است که «ذرات معلق» (Particulate Matter) موجود در هوا را سبب می شوند. این ذرات معلق با تشدید آلودگی هوا خطر آسم و حملات قلبی و تنفسی را می افزایند.
اثر سوم سوزاندن مازوت از منبع انتشار آن فراتر می رود و در این حالت اکسیدهای گوگرد به سبب واکنش در اتمسفر و فاز محلول در آب، به اسید تبدیل می شوند. این آئروسول های اسیدی تحت شرایط خاص هواشناسی به باران اسیدی، برف و مه تبدیل خواهند شد. زمانی که آلودگی هوا ناشی از عملکرد و کارهای انسانی نباشد، pH باران های اسیدی در حدود ۵.۵ خواهد بود که این میزان خاصیت اسیدی به سبب وجود کربنیک اسید حاصل از واکنش بخار آب با دی اکسید کربن است.
این باران های اسیدی اثرات مخرب دیگری نیز بر جای می گذارند که از میان آنها می توان به حل شدن فلزات سنگین در باران های اسیدی اشاره نمود و خاک ها نیز دیگر توانایی نگه داشتن ریشه درختان را نخواهند داشت. در نتیجه با فرسایش خاک و از میان رفتن پوشش گیاهی، احتمال بروز سیل افزایش می یابد.
بر طبق این گزارش، باتوجه به اثرات مخرب مصرف سوخت مازوت، از مسئولان کشوری به ویژه وزارت نفت انتظار می رود که در این خصوص نگاه مناسبی به وضعیت شهر تبریز و هوای آلوده این شهر داشته باشند. هر چند که برمبنای گفته ی مسئولان، گاهی مجبور به استفاده از سوخت مازوت هستیم اما باید بدانیم که این اجبار چه عواقب خطرناکی جهت زندگی انسان و نسل های آتی بشر خواهد داشت.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب