15 نکته درباره خشکسالی و بلاهایی که بر سر محیط زیست ایران آورده است
دوران ترسالی در ایران مدت هاست که به سر آمده و خشکسالی و کم آبی سایه خویش را بر سر فلات ایران گسترانده است. بلایای خشکسالی اما به نام کوتاهش ختم نمی گردد و پشت تک تک حروف این ابرچالش زیست محیطی، مشکلات ریز و درشت دیگری پنهان شده است.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا کم آبی و به تبع آن خشکسالی، چند سال است که تبدیل به اصلی ترین چالش زیست محیطی ایران شده است. زیر برچسب کلمه خشکسالی، ده ها چالش ریز و درشت دیگر پنهان شده و مخاطرات زیادی بعد از وقوع این پدیده محیط زیست ایران را تهدید می کند.
به گفته حسن اکبری- معاون محیط زیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیط زیست- خسارت خشکسالی به محیط زیست ۲۸۷۸۵ هزار میلیاردریال بوده است و برای تکمیل زیرساخت های مقابله با خشکسالی به ۱۰۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
*خشکسالی رخدادی طبیعی است اما اگر شدت آن زیاد شود و عوامل انسانی مانند برداشت بی رویه آب از سفره های زیرزمینی همراه با خشکسالی بروز پیدا کند، اثر این پدیده بر طبیعت بیشتر و سبب می شود بخش هایی از طبیعت را از دست برود؛ به نحوی که در ترسالی ها هم امکان احیای آن فراهم نیست.
*در سالجاری بر مبنای آمارهای سازمان هواشناسی، کمتر از ۱۰ درصد کشور بارندگی در حد نرمال داشته است و بقیه مناطق به شکلی با خشکسالی درگیر هستند.
*متاسفانه بالغ بر ۷۰ درصد مساحت کشور با خشکسالی شدید یا بسیار شدید دست و پنجه نرم می کند. شدت خشکسالی در مناطقی مانند زاگرس که هم منبع تأمین آب کشور است و هم رویشگاه های جنگلی زیادی دارد، بسیار مخرب است.
*اولین و مهم ترین صدمه خشکسالی، ضعیف شدن پوشش گیاهی است که اختلال جدی در زنجیره غذای حیات وحش به وجود می آورد این در حالیست که سال جاری در بخش های فلات مرکزی ایران، رویش فصلی نبوده و در مناطق البرز و زاگرس هم رویش فصلی اندک بوده است. این مورد زادآوری حیات وحش را با مشکل جدی مواجه کرده است.
*افزایش آفات گیاهی و افت رطوبت خاک در مناطق جنگلی از دیگر نتایج خشکسالی است که حیات جنگلها بخصوص در منطقه زاگرس را تهدید می کند.
*آسیب دیدن رویشگاه های طبیعی و جابجایی عشایر به بخش های بکرتر، چالش دیگری است که به دلیل خشکسالی رخ می دهد.
*خشکسالی سبب خشک شدن چشمه ها و کاهش منابع آبی و به خطر افتادن زندگی دوزیستان بخصوص سمندرها می شود.
*وقوع خشکسالی ها، باروری و میزان تولید مثل حیات وحش را می کاهد.
*هرگاه خشکسالی رخ دهد، هم به علت ضعف بیولوژیک حیات وحش و هم گرایش دامدارها جهت استفاده از مراتع مناطق حفاظت شده، برخورد دام اهلی و وحشی بیشتر می شود و بیماری افزایش می یابد.
*در خشکسالی، خیلی از پرندگان شاخص مثل کبک و تیهواصلا زادآوری نمی کنند و اصطلاحا جفت نمی شوند. این مورد با عنایت به تلفات قبلی و توقف سیکل تولید مثل، روی جمعیت آنها تأثیر منفی می گذارد.
*وقتی حیات وحش با خشکسالی مواجه و گرفتار کم غذایی می شود، ناگزیر به مزارع کشاورزی گرایش بیشتری پیدا می کند.
*وقتی تالاب ها حق آبه خویش را دریافت نمی کنند، بخش هایی از آنها خشک می شوند و دشت های سیلابی هم رطوبت کافی به دست نمی آورند ازاین رو پدیده گرد و غبار توسعه پیدا می کند که نتیجه آن افزایش تعداد روزهای ناسالم می باشد.
*چنانچه اعتبارات مورد نیاز برای مقابله با خشکسالی در فصول گرم سال در اختیار قرار نگیرد، تخصیص اعتبار پس از این مدت کمک چندانی به حل این مشکل نمی کند.
*ایجاد زیرساخت های تأمین آب و آبرسانی، سطوح آبگیر ذخیره آب باران و تجهیزات انتقال آب و علوفه و توزیع آنها از راهکارهای مقابله با مبحث خشکسالی در حوزه آب است.
*مقابله با بیماری ها، اطفای حریق، جلوگیری از تعارضات حیات وحش با مردم و حفظ لکه ها و نقطه های داغ تنوع زیستی، جبران بخش هایی از خسارت وارده به مزارع، انجام کارهای احیایی تالاب ها و رودخانه ها، تنویر افکار عمومی و مستندسازی و مطالعه اثربخشی اقدامات مقابله با خشکسالی بخشی از اقداماتی است که برای مقابله با خشکسالی لازم است و به حد اقل ۱۰۰۰ میلیارد تومان بودجه نیاز دارد.
منبع: آبیاری
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب