گزارش،
تراژدی تلخ سد خرسان ۳ و آوارگی ۱۰ هزار نفر
آبیاری: آبیاری: کهگیلویه و بویراحمد طبق پیگیری ها و بررسی های انجام شده ساخت سد خرسان 3 در مرز استانهای کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری مشکلات و لطمه های مختلفی همچون اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و... را در پی خواهد داشت.
سد خرسان ۳ یکی از ۲۵ سد در پرونده سرشاخه های کارون در زاگرس است که بدون گرفتن مجوزهای قانونی ارزیابی اثرات محیط زیستی و اقتصادی اجتماعی، عملیات اجرائی آن بر روی رودخانه خرسان در مرز استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری شروع شده که با ساخت این سد بیش از ۲۴۰۰ هکتار از جنگلها و بوته زارهای منطقه زاگرس در این دو استان زیرآب می رود و هزاران ذخیره نادر جنگلی از گونه های بلوط ایرانی، بنه و بادام وحشی را در خط مرزی منطقه حفاظت شده دنا نابود می کند.
با راه اندازی این سد تعداد ۲۴روستا با بیش از ۸۰۰ خانوار در دو استان چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد به زیرآب رفته و بیش از ۱۰۰۰ میلیارد تومان معیشت در زمینه زراعت و باغداری، دامداری، پرورش زنبورعسل و آبزی پروری از بین خواهد رفت. تعداد ۲۶ اثر تاریخی باستانی و طبیعی متأثر از راه اندازی این سد خواهند شد که آبشار مُنج، آبشار آتشگاه بعنوان طولانی ترین آبشار کشور از این آثار باارزش و مزیت های منحصربه فرد طبیعی، اقتصادی و اشتغال زایی منطقه است.
هزینه جابه جایی و اسکان مجدد این خانوارها و هزینه های جایگزینی این فرصت های شغلی بسیار بالاتر از هزینه هایی است که بابت تملک آنها پرداخت می شود، اما متأسفانه توجه صرف به تملک و خرید مستقیم اراضی، معضلات اجتماعی زیادی را هم برای مردم روستاهای جابه جاشونده و هم برای جوامع محلی و شهری پذیرنده ایجاد خواهد نمود. اگر خدمات زیستی منطقه و هزینه جایگزینی این خدمات محاسبه شود این هزینه ها بسیار فراتر از هزینه های ارزیابی شده برای تملک و راه اندازی سد و سازه های آن بوده و راه اندازی این سد فاقد توجیه اقتصادی و محیط زیستی خواهد بود.
خسارت های ناشی از این سد برای استان کهگیلویه و بویراحمد، زیر آب رفت بیش از ۱۷ روستا بطور کامل و در بخش کشاورزی زراعت و باغات ۲۳ روستا خواهد بود. "لمای سفلی"، "دزک بالا و پایین"، "مازه گز"، "لمای علیا"، "دره شوره"، "مُنج"، "دشت بز"، "ده پایین"، " لهسوار"، "دو راه"، "سر سور"، "ده شیخ"، "سرتنگ"، "کله گه"، " گل چهرآباد"، "رودشتی"، "کله حمام"، " سرتل چینگو"، "بیژگن"، "درب کلات محمودی" تعدادی از روستاهای هستند که بر اثر زیر آب رفتن نابود می شوند و یا کشاورزی آنها زیر آب می رود.
سد خرسان ۳ در صورتیکه ایجاد و به بهره برداری برسد ۱۰ هزار نفر در استان کهگیلویه و بویراحمد آواره می شوند و بیش از ۱۴۰۰هکتار جنگل این استان زیر آب می رود و حدود ۱۰۰۰ میلیارد تومان خسارت به زیرساخت های دولتی دهستان سادات محمودی شهرستان دنا در این استان وارد می شود.
مرگ افراد مسن منطقه با ساخت سد خرسان ۳
"علی صداقت"، از روستای «گل چهرآباد» دهستان سادات محمودی به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: ساخت سد ۳ خرسان حدود ۱۷ روستا زیر آب می روند و مشکلات زیادی برای مردم این دهستان بوجود می آورد.
وی اظهارکرد: با ساخت این سد مردم این روستاها باید جابه جا شوند که در این صورت بیشتر افراد مسن این منطقه گرفتار مشکل و افسردگی می شوند و بعد از چند ماه همه دق می کنند و می میرند.
جلوی آوارگی ما گرفته شود
"سید رضا انیشه"، شورای روستای «کُله حمام» دهستان سادات محمودی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار داشت: این روستا دارای ۳۰ خانوار و ۹۱ نفر جمعیت است که با ساخت سد خرسان ۳ معضلات و مشکلاتی به خصوص در حوزه دامداری و کشاورزی برای مردم این روستا ایجاد می شود، شغل بیشتر ساکنان این روستا کشاورزی و دامداری است.
وی ادامه داد: در صورتیکه از اینجا یعنی روستای فعلی خود جابه جا شویم مراتع و اراضی لازم را برای دامداری و کشاورزی نخواهیم داشت که مشکلاتی برای ما ایجاد خواهد شد. از مسئولان محترم خواهشمندیم که جلوی آوارگی ما را بگیرند چونکه زادگاهمان است و با جابه جابی اهالی روستا کودکی ما از دست می رود.
درآمد ۱۵ میلیونی سالانه هر خانوار از بلوط منطقه
"سید علی انیشه" ۶۵ ساله، یکی از بزرگان روستای «کُله حمام» دهستان سادات محمودی به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: در صورت کوچ و جابه جایی مردم روستا معیشت و زندگی ما نابود می شود چونکه ما با این طبیعت این منطقه اُنس پیدا کردیم و زندگی خودرا می گذرانیم بطوریکه پارسال هر خانوار به طور میانیگن ۱۵ میلیون تومان از محل فروش بلوط درآمدزایی داشته ایم.
سد خرسان ۳ مشکلات زیادی برای مردم ایجاد می کند
"علیرضا رضایی فر"، دهیار روستای «دزک علیا و سفلی» دهستان سادات محمودی در این زمینه به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: این روستا حدود ۱۶۰ خانوار با جمعیتی بیش از ۷۰۰ نفر دارد، با ساخت سد خرسان ۳ در منطقه سادات محمودی مشکلات زیادی برای مردم و اهالی این منطقه پیش می آید که روستای "دزک" نیز از این وضعیت مستثنی نیست چونکه ۱۰۰ درصد درآمدزایی و تامین معیشت مردم این روستا از کشاورزی، اب رودخانه و طبیعتی است که اطراف وجود دارد.
وی اظهار داشت: در صورت ساخت و آبگیری سد حدود ۱۵ قبر شهید و سه امامزاده منطقه دهستان سادات محمودی زیر آب می روند و این مساله برای مردم روستا با عنایت به اعتقاداتی که دارند و برای امامزادگان و شهدا احترام خاصی قایل هستند، مشکلات زیادی بوجود می آورد.
رضایی فرد خاطرنشان کرد: در هر روستای منطقه یک یا دو مدرسه که اغلب نوساز هستند زیر آب می روند و روستای "دزک" نیز دو مدرسه ابتدایی و راهنمایی و دو مسجد دارد.
با سخت سد خرسان ۳ مخالفیم
"امین الله دکیا"، یکی از اهالی روستای «دو راه» دهستان سادات محمودی نیز اظهار داشت: با ساخت سد خرسان ۳ با عنایت به وضعیتی و شرایطی که برای مردم منطقه پیش خواهد آمد اصل و نسب مان را با زیر آب رفتن این دهستان از دست خواهیم داد و بنابراین مردم منطقه با ساخت این سد مخالف هستند.
راضی به ترک زادگاه مان نیستیم
"علی اکبر اصغر کیای"، دهیار روستای «دو راه» سادات محمودی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار داشت: مردم این روستا با ۲۰۰ خانوار و ۷۵۰ نفر جمعیت راضی نیستند که زادگاه خودرا ترک کنند چونکه زندگی آنها به کشاورزی و دامداری و طبیعت این منطقه وابسته است.
وی تصریح کرد: با ساخت سد خرسان ۳ خانه بهداشت، درمانگاه، مدرسه، مسجد و مزار سه شهید این روستا زیر آب خواهد رفت. این سد از هر لحاظ برای مردم این روستا و منطقه مشکل بوجود می آورد و مردم و اهالی منطقه را آواره می کنند.
اصغرکیا خاطرنشان کرد: مردم منطقه سادات محمودی خودشان اکثرا فقیر و بیکار هستند و با ساخت سد خرسان ۳ این وضعیت بدتر و حادتر می شود و به مشکلات آنها اضافه خواهد نمود.
سد خرسان ۳ جز ضرر چیزی برای مردم سادات محمودی ندارد
"زینل شوریه"، از اهالی روستای «کله گه» دهستان سادات محمودی در گفت و گو با خبرنگار ایسنا تصریح کرد: ساخت سد خرسان ۳ چیزی جز ضرر برای مردم منطقه دهستان سادات محمودی ندارد و طبیعت، اراضی کشاورزی، دختان بلوط و این آب و هوا را از دست خواهیم داد و با راه اندازی این سد ما آواره می شویم و منافع اش را دیگران خواهند برد اگر بخواهند با زور ما را جابه جا کنند وگرنه اصلا و به هیچ قیمتی راضی نیستیم که محل سکونت و زندگی خودرا ترک نماییم.
وی افزود: از مسؤلان، دست اندرکاران، به خصوص رییس جمهور انتظار داریم نگذارند با ساخت سد خرسان ۳ ما آواره شویم.
زیر آب رفتن بیش از ۵۰۰ هکتار اراضی کشاورزی
"رمضان پور"، کارشناس مرکز جهادکشاورزی سادات محمودی به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: با راه اندازی سد خرسان ۳ بیش از ۱۶ روستا به زیرآب خواهند رفت که بیش از ۱۰۰ هکتار اراضی زراعی و باغی آبی و بیش از ۴۰۰ هکتار اراضی دیم منطقه سادات محمودی زیر آب می رود که با این وضع مشکلات عدیده ای برای مردم منطقه ایجاد خواهد شد.
به خسارت مخزن و کاهش مشکلات برای مردم منطقه توجه شود
"آرش مصلح"، مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کهگیلویه و بویراحمد در خصوص سد خرسان ۳ به خبرنگار ایسنا اظهار داشت: ساختگاه سد خرسان ۳ در شهرستان لردگان استان چهارمحال و بختیاری قرار دارد و قسمتی از مخزن این سد در دهستان سادات محمودی شهرستان دنا استان کهگیلویه و بویراحمد است.
وی ادامه داد: بر طبق طراحی اولیه حجم مخزن بیش از یک میلیارد متر مکعب است.
مصلح اظهارکرد: در صورتیکه تلاش شود خسارت مخزن به حداقل برسد، ساخت این سد از ابعاد گردشگری برای استان چهارمحال و بختیاری و کهگیلویه و بویراحمد یک منطقه گردشگری فوق العاده ای را ایجاد نماید. در حوزه پرورش ماهی در حاشیه دریاچه سد برای دو استان یک ظرفیت خوبی ایجاد می شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کهگیلویه و بویراحمد تصریح کرد: ساخت چنین سدهایی در حوزه کنترل سیلاب و تولید برق ظرفیت بالایی دارند اما حتما باید به خسارت مخزن و کاهش مشکلات برای اهالی دهستان سادات محمودی و روستاهای متاثر از این سد توجه گردد. البته هرگونه جابه جایی روستاها و سکونتگاه های که در کنار مخزن است بر طبق قوانین و مقررات ملی صورت می گیرد.
مصلح خاطرنشان کرد: در مجموع حدود ۱۶ روستای بزرگ و کوچک دهستان سادات محمودی شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد یا به طور کامل و یا قسمتی از آنها در مخزن سد قرار می گیرند و زیرآب می روند که حتما برای سکونت این روستاها با همکاری بنیاد مسکن اقدام می شود.
شفاف سازی درباب سد خرسان ۳
وی افزود: باید هم شفاف سازی درباب سد خرسان ۳ شود و هم منافع استان کهگیلویه و بویراحمد از این سد مدنظر قرار بگیرد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای استان کهگیلویه و بویراحمد اظهار داشت: یک کارگروهی بین متولیان سد و مسئولان مرتبط استان کهگیلویه و بویراحمد تشکیل و ماهانه یا دو هر ماه یک دفعه جلساتی برگزار کنند؛ آخرین وضعیت، ارائه و هماهنگی ها صورت بگیرد.
مصلح تصریح کرد: تولید انرژی برق، کنترل سیلاب، استفاده از ظرفیت های گردشگری و پرورش آبزیان از اهداف این سد است. تامین آب در پیوست و اهداف اولیه سد وجود ندارد اما امکان دارد که از ظرفیت سد استفاده هایی شود.
سد خرسان ۳ افزایش حاشیه نشینی یاسوج را در پی دارد
"کورش درخشان زاده"، فرماندار شهرستان دنا درباب این سد در گفت و گو با خبرنگار ایسنا اظهار داشت: با ساخت و آبگیری سد خرسان ۳ حدود ۱۷ روستا با جمعیتی قریب به ۱۰ هزار نفر از دهستان سادات محمودی شهرستان دنا در استان کهگیلویه و بویراحمد زیر آب می رود.
وی ضمن اشاره به لطمه های اجتماعی برای منطقه سادات محمودی و سایر مناطق استان کهگیلویه و بویراحمد به خصوص شهر یاسوج اضافه کرد: با این وضعیت، این جمعیت به شهر یاسوج سرازیر می شوند و منجر به حاشیه نشینی خواهد شد.
درخشان زاده با اشاره به اینکه مزارستان ۱۲ شهید وحرم مطهر سه امامزاده باساخت این سد زیر آب خواهند رفت، اظهارکرد: سد خرسان ۳ مجوز زیست محیطی ندارد و آثار مخرب جبران ناپذیری به اکوسیستم شهرستان دنا و منطقه خواهد داشت.
فرماندار شهرستان دنا ضمن اشاره به این که با ساخت این سد آثار باستانی و تاریخی زیادی تخریب و زیر آب خواهند رفت که تعدادی از این آثار در ارتباط با دوره ایلامی هاست، تصریح کرد: قبرستان تاریخی و نادر هفت هزار ساله که بتازگی در این منطقه کشف شده با ساخت این سد از بین می رود.
نابودی گونه های گیاهی و جنگلی نادر
درخشان زاده خاطرنشان کرد: گونه های گیاهی و جنگلی نادر و منحصر به فرد در منطقه ای که سد خرسان ۳ باید ساخته شود، وجود دارد که این گونه در ایران تنها در این نقطه رویش دارند و با ساخت این سد نابود می شوند.
وی با اشاره به اینکه مطالعات سد خرسان ۳ سال ۸۷ شروع شد، از سال ۹۰ عملیات اجرائی آن شروع شد و بعد از گذشت چندین سال حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد، افزود: ساخت این سد در مجموع تبعات و اثرات مخرب و جبران ناپذیر زیادی در حوزه اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، عمرانی، اسکان، راه، لطمه های اجتماعی، روحی و ورانی در پی خواهد داشت.
فرماندار شهرستان دنا با اشاره به اینکه شغل و تنها راه درآمد مردم این منطقه کشاورزی و دامداری است و بیش از ۵۰۰ هکتار زمین کشاورزی دارند، تصریح کرد: از مسئولان انتظار داریم آوارگی، جابه جایی، اسکان، خدمات، شغل، کشاورزی، باغداری و دامداری ۱۰ هزار نفر جمعیت ۱۷ روستای این منطقه را مدنظر داشته باشند.
سد خرسان ۳ فاقد مجوز زیست محیطی است
"اسلام جاودان خرد"، مدیرکل محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد روز چهارشنبه سوم اسفند ماه ۱۴۰۱ در نشست شورای برنامه ریزی استان اظهار داشت: سد خرسان ۳ فاقد مجوز و ارزیابی زیست محیطی است و محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد نیز با خط انتقال این سد نیز مخالفت کرده است.
از بین رفتن بزرگترین قبرستان تاریخی دوران عیلامی
"سیدعلی احمدزاده"، استاندار کهگیلویه و بویراحمد ضمن اشاره به راه اندازی سد خِرسان در دهستان محمودی شهرستان دنا از طرف وزارت نیرو، اظهار داشت: بزرگترین قبرستان تاریخی دوران عیلامی در منطقه سادات محمودی است و وزارت نیرو مقرر است در این دهستان، سد خرسان را راه اندازی کند که ما روی راه اندازی این سد حرف داریم.
وی با ابراز نگرانی خود از راه اندازی سد خِرسان سادات محمودی، اضافه کرد: اگر این سد راه اندازی شود قبرستان میراثی که ظرفیت خوبی در زمینه گردشگری دارد از بین می رود. راه اندازی سد خرسان به غیر از خسارت چیز جدیدی برای کهگیلویه و بویراحمد ندارد، خدمات رسانی به ۱۷ روستای سادات محمودی به علت این که مقرر است سدی راه اندازی شود، مُختل شده است.
احمد زاده اظهارکرد: قبرستان سادات محمودی میراث بزرگ جهانی است و قبول ندارم هر آنچه در کاوش پیدا شد را میراث فرهنگی بردارد و به موزه ببرید و هر چه کشف نکردید زیر آب برود. اداره کل میراث فرهنگی استان کهگیلویه و بویراحمد باید اقدامی کند و اجازه ندهد این قبرستان زیر آب برود.
استاندار کهگیلویه و بویراحمد با انتقاد از وزارت نیرو برای راه اندازی نکردن سد آبریز کهگیلویه، رفتارهای این وزارت خانه را دوگانه خواند و تصریح کرد: آقایان بهانه آوردند که با راه اندازی سد آبریز در کهگیلویه، روستاها زیر آب می رود در حالیکه به غیر از چهار خانوار عشایری، اصلا روستایی نبود که زیر آب برود. در مرحله بعد اعلام نمودند درختان و گونه های گیاهی از بین می رود و محل سد آبریز محل عبور پلنگ است و چنین بهانه هایی آوردند در حالیکه با راه اندازی سد خرسان سادات محمودی دنا ۱۷ روستا زیر آب می رود.
احمد زاده خاطرنشان کرد: میراث بزرگ تاریخی در سادات محمودی دنا از بین می رود و پنج گونه درختی که در دنیا مشابه ندارد، نابود می شود. می خواهیم برای قبرستان تاریخی در ارتباط با دوره عیلامی سادات محمودی کارهایی انجام دهیم تا به یک ظرفیت عظیم گردشگری تبدیل و گردشگران از سراسر دنیا به این منطقه بیایند.
وی بیان نمود: ما در دهستان سادات محمودی یک میراث جهانی فوق العاده مهم داریم که وزارت گردشگری و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری باید تلاش کنند و اجازه ندهند این مکان زیر آب برود.
سد خرسان 3 جز مصیبت سودی ندارد
"مهدی روشنفکر"، نماینده مردم شهرستانهای بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی در این حوزه اظهار داشت: راه اندازی سد خرسان۳ جز مصیبت برای ۱۷روستا، نابود شدن منابع طبیعی، هزاران گونه درختی و گیاهی و نابودی میراث تاریخی چند هزارساله هیچ سودی نخواهد داشت.
وی ادامه داد: احداث سد خرسان مجوز زیست محیطی ندارد و ۶ میلیون انواع درخت جنگلی که از ۱۰۰ تا دو هزار سال عمر دارند، نابود می شوند. هشت چاه آب به زیر آب می رود.
روشنفکر با اشاره به اینکه در سال ۹۲ مطالعات راه اندازی سد خرسان ۳ واقع در ۵۰ کیلومتری جنوب شرقی شهرستان لردگان، استان چهارمحال و بختیاری نهایی و برای اجرا مجوزهای ترک تشریفات آن صادر شد، تصریح کرد: در این ۱۰ سال ۱۷ روستا در استان کهگیلویه و بویراحمد به علت واقع شدن در مخزن سد از برخی خدمات زیرساختی همچون گاز رسانی محروم شده اند و برای پیشگیری از اجرای این طرح با رییس جمهور، وزیر نیرو، رییس سازمان برنامه و بودجه و … مکاتبه انجام شده و همه باید بدانند که این سد جز مصیبت چیزی برای مردم ندارد.
نماینده مردم شهرستانهای بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه طول دریاچه سد خرسان ۴۰ کیلومتر و عرض آن ۳ کیلومتر است، تصریح کرد: دریاچه پشت سد خرسان ۳ موجب شرجی و گرم شدن فضا شده و چون دریاچه در قلب منطقه حفاظت شده دنا واقع می شود، با افزایش دما اقلیم و هوای رشته کوه دنا را تحت تأثیر خود قرار داده و برای همیشه مانع ریزش برف در این منطقه می شود و از سویی با گرم کردن هوا آفت های مختلف وارد جنگل های زاگرس جنوبی می شود و اتفاقی که با کرم بلوط خوار در مناطق گرمسیری رخ داد تمام جنگل های مناطق سردسیری را می گیرد.
روشنفکر خاطرنشان کرد: ۱۷ روستا با جمعیتی افزون بر ۱۰ هزار نفر زیر آب می رود که این جمعیت سرریز شهر یاسوج می شود و حاشیه نشینی در این شهر را به شدت بالا می برد و می تواند لطمه های اجتماعی جبران ناپذیری در پی داشته باشد.
بزرگترین منبع آب با اراضی خشک و صنعت فلج کشاورزی
وی افزود: بشار و خرسان با اهمیت ترین و اصلی ترین سرچشمه رود کارون بوده و با انتقال آب سرچشمه این رود، کل کارون برای همیشه خشک می شود، و این مغایر با دستور صریح مقام معظم رهبری درباب محافظت از منابع آبی خوزستان است. همین طور با راه اندازی سد خرسان ۳، مزارستان ۱۲ شهید و ۳ امام زاده زیر آب دریاچه پشت سد می رود که می تواند تأثیرات اجتماعی بسیار نامطلوبی در جامعه در پی داشته باشد.
نماینده مردم شهرستانهای بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: محیط زیست استان کهگیلویه و بویراحمد و چهارمحال و بختیاری تا حالا مجوز زیست محیطی برای سد خرسان ۳ را صادر نکرده و حتی با انتقال آب به دیگر مناطق کتباً مخالفت شده است.
روشنفکر بیان نمود: استان کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن ۲۵ درصد منابع نفت و گاز کشور کمترین استفاده را از این ظرفیت دارد و در چند دهه همیشه منتقد برخورداری نبودن صحیح از سهم نفت و گاز در استان بوده ایم و این استان علاوه بر منابع نفت و گاز یکی از بزرگترین تامین کننده های آب کشور است، که باز هم از این نعمت خدادادی چیزی که نصیب این استان شده اراضی خشک و صنعت فلج کشاورزی است.
منبع: persianwet.ir
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب