درباره گور ایرانی چه می دانید؟
گورایرانی گونه ای در معرض انقراض در کشور است که طی سالهای قبل اقداماتی برای حفاظت از جمعیت اینگونه و تکثیر در اسارت آن انجام شده است.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، از گور ایرانی تنها سه جمعیت کوچک در طببعت در مناطق حفاظت شده خارتوران شاهرود و بهرام گور شهرستان نی ریز استان فارس و پنج انگشت ابرکوه باقی مانده است. به ۱۰ نکته درباره اینگونه در معرض انقراض کشور اشاره شده است:
*گور یا گورخر ایرانی با نام علمی (Equus hemionus onager) از راسته فردسمان و زیرگونه ای از گورخر آسیایی و دارای ارزش های بوم شناختی، زیبایی شناختی، مطالعاتی – تحقیقاتی، ارزش های ژنتیکی، اکوتوریستی و اقتصادیست.
*گور آسیایی در گذشته جمعیت فراوانی در خاورمیانه، آسیای میانه و چین داشت اما حالا نسل آن در بیشتر مناطق منقرض شده است. زیرگونه ایرانی در معرض خطر انقراض قرار دارد و الان کمتر از ۱۰۰۰ راس گور ایرانی در ایران باقی مانده است.
*گور ایرانی اغلب روزها فعالیت دارند اما در بعضی از مناطق به سبب ناامنی شب ها فعالیت می نمایند. گورها بصورت اجتماعی زندگی می کنند و ماده ها به همراه بچه ها گروه هایی مجزا از نرها را می سازند. نرها اغلب تنها و یا بصورت گروهی کوچک متشکل از چند ماده و بچه هستند. اینگونه تندروتر از اسب و الاغ و قادر می باشد با سرعت متوسط ۵۰ کیلومتر در ساعت مسافت های طولانی را بدود.
*گور ایرانی دارای حس بینایی، بویایی و شنوایی بسیار قوی و ارتفاع بدن ۱۲۰ تا ۱۴۲ سانتیمتر است. اینگونه شباهت زیادی به الاغ دارد و دارای گوش هایی بلند، باریک و نوک تیز است. رنگ عمومی بدن نخودی مایل به نارنجی است اما در بخش هایی چون کفل ها و پهلوها، رنگ به سفیدی متمایل است. اینگونه دارای یالی سیاه در گردن و نواری قهوه ای رنگ در پشت است که تا دم ادامه دارد و نرها کمی تیره تر از ماده ها هستند.
*زیستگاه اصلی اینگونه در ایران در مناطق استپی و نیمه بیابانی همراه با تپه ماهورها و دشت های فراخ است و در گذشته اینگونه دارای پراکندگی زیادی در ایران بود و حدودا در بیشتر مناطق نیمه بیابانی ایران وجود داشت اما امروزه تنها جمعیت اندکی از آن در ذخیره گاه زیست کره توران و تعدادی نیز در بهرام گور استان فارس و کالمند استان یزد وجود دارد.
*این گونه معمولا از گیاهان مناطق استپی و نیمه بیابانی ایران نظیر درمنه تغذیه می کند و وابستگی بسیار زیادی به آب دارد.
*گور ایرانی در اواخر خرداد جفت گیری می کند و پس از یک سال یک کره به دنیا می آورد که تا مدت کوتاهی مادر را تعقیب می کند. کره ها هنگام به دنیا آمدن حدود ۲۵ کیلوگرم وزن دارند، تا ۸ ماهگی شیر می خورند و پس از سه سال قادر به جفت گیری هستند. ماده ها معمولا هر دو سال یک دفعه و در بعضی موارد هر ساله زایمان می کنند و هنگام زایمان برای مدت کوتاهی از گله جدا می شوند.
*طعمه خواران طبیعی گورها پلنگ و در بعضی موارد گرگ است.
*گور ایرانی برمبنای قوانین سازمان حفاظت محیط زیست در زمره گونه های در معرض خطر انقراض قلمداد می شود و بر طبق لیست قرمز گونه های در معرض خطر «اتحادیه بین المللی حفاظت از طبیعت» (IUCN ) جزو گونه های در آستانه انقراض (CR) طبقه بندی شده است. امروزه به سبب تخریب زیستگاه این گونه، اشغال آبشخورها توسط دام اهلی و شکار غیر قانونی به سبب باورهای غلط مردم، نسل اینگونه در معرض خطر جدی نابودی است.
*در سال ۹۷ سازمان حفاظت محیط زیست برای ساماندهی سایت های تکثیر گونه های شاخص حیات وحش با هدف معرفی مجدد به زیستگاه ها از شروع سال برای زنده گیری و انتفال ۱۰ راس گور از سایت توران به پارک ملی کویر مرکزی با هماهنگی محیط زیست سمنان اقدام نمود اما یک راس گور در ابتدای عملیات تلف شد، بعد از عملیات زنده گیری نیز دو راس دیگر تلف و دو راس دیگر حین انتقال به پارک ملی کویر تلف شدند.
*در همان سال سازمان حفاظت محیط زیست از اجرای مرحله جدید انتقال گور ایرانی از استان یزد به پارک ملی کویر آگاهی داد و چهار رأس گور با ترکیب یک رأس نر و سه رأس ماده زنده گیری شدند و با کامیون به پارک ملی کویر انتقال داده شدند.
*طی روزهای اخیر سازمان حفاظت محیط زیست از زادآوری ۵ گورایرانی در شهرستان مهریز آگاهی داد که سه رأس کره گور در دشت خالقی، ۲ رأس کره گوردر سایت تکثیر و پرورش گوراب و دیگری در سایت تنگ حنا مشاهده شدند همین طور اولین گور ایرانی در پارک ملی کویر گرمسار نیز بعد از ۳۵ سال متولد شد.
به گزارش آبیاری به نقل از ایسنا، عبداله سالاری - متخصص اکولوژی و مدیریت حیات وحش- معتقد می باشد که باتوجه به شرایط زیستگاه های گور در کشور می توان اظهار داشت که تکثیر در اسارت یکی از راه حل هایی است که می تواند به افزایش جمعیت اینگونه کمک نماید. در عین حال نباید فقط تمام منابع، توان، تمرکز و اعتبارات را در زمینه تکثیر در اسارت هزینه نماییم و لازم است به موازات آن در زمینه حفاظت از زیستگاه ها و گورهایی که در آن زندگی می کنند نیز اقدام گردد.
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب